Latarnik

Start

Cykl lekcji

Henryk Sienkiewicz

LATARNIK

Samotność

Przebudzenie

NOWELA

Losy Skawińskiego

Świat przedstawiony

Geneza

Index

01

GENEZA, czyli jak powstała nowela "Latarnik".

ZADANIE

Zapisz w zeszycie, jakie wydarzenia zainspirowały Henryka Sienkiewicza do napisania "Latarnika".

O genezie, czyli okolicznościach powstania utworu, autor wspominał w przypisie do tekstu, podkreślając, że opowiedziana historia oparta jest na autentycznych zdarzeniach z życia polskiego emigranta o nazwisku Siellawa. Stracił on pracę latarnika, ponieważ zaczytał się w powieści Zygmunta Kaczkowskiego „Murdelio” i zapomniał zapalić latarnię morską.Henryk Sienkiewicz nie tylko zmienił nazwisko bohatera, ubarwił jego postać, ukazując dramatyczne losy oraz głębię przeżyć wewnętrznych, ale także, wkładając w rękę tytu­łowej postaci epopeję Adama Mickiewicza, uczynił nowelę utwo­rem o wymowie patriotycznej.

02

Elementy świata przedstawionego

Zapoznaj się informacjami umieszczonymi obok. Przygotuj własną notatkę.

Elementy świata przedstawionego

Zadanie

Wydarzenia

Czas i miejsce akcji

Bohaterowie

Narrator

03

Poznajemy losy Skawińskiego

SKAWIŃSKI JAKO WIECZNY TUŁACZ

LATARNIK

EMIGRANT

ŻOŁNIERZ

Odszukaj fragmenty opisujące losy Skawińskiego jako żołnierza oraz zawody, jakie wykonywał.

SKAWIŃSKI JAKO WIECZNY TUŁACZ

• pracownik latarni morskiej w Aspinwall.

• kopacz złota w Australii; • poszukiwacz diamentów w Afryce;• strzelec rządowy w Indiach Wschodnich; • farmer w Kalifornii;• handlarz z dzikimi plemionami w Brazylii; • kowal w Helenie w Arkansas. • majtek na statku kursującym między Brazylią a Francją; • harpunnik na wielorybniku; • właściciel fabryki cygar w Hawanie.

• uczestnik powstania listopadowego na ziemiach polskich (1830–1831);• żołnierz hiszpańskiej wojny domowej, tzw. wojny karlistowskiej (1833–1840);• żołnierz biorący udział w walkach na ziemiach francuskich;• uczestnik powstania na Węgrzech w czasie Wiosny Ludów (1848–1849);• uczestnik wojny secesyjnej w USA (1861–1865).

etapy życia Skawińskiego

LATARNIK

EMIGRANT

ŻOŁNIERZ

Zapisz na karcie pracy zawody, które wykonywał Skawiński.

Czy Skawiński to bohater tragiczny?Na czym polega podobieństwo do Odyseusza i Syzyfa?RUTYNA: teza-argument-pytanie

ZADANIA

Mapa świata

Wyszukaj cytaty opisujące wygląg i charakter Skawińskiego.Uzasadnij 3 wybrane cechy charakteru (RUTYNA: teza-argument-pytanie)

Skawiński

04

Samotność

Dlaczego Skawiński marzył o pracy latarnika?

- był zrezygnowany;

- chciał się odizolować od świata;

- na starość szukał swojego miejsca;

- chciał odpocząć;

- tułał sie po świecie, musiał opuścić ojczyznę;

Dlaczego Skawiński marzył o pracy latarnika?

Ułóż tangram.Zapisz, jak wyglądał dzień latarnika.

- wyspę mógł opuszczać tylko w niedzielę;

- na wyspie nikt inny nie mieszkał;

- brak niepewności;

- każdy dzień taki sam, uporządkowany;

Latarnia:

Dlaczego Skawiński marzył o pracy latarnika?

IZOLACJA

ZOBOJĘTNIENIE

MIŁOŚĆ DO WYSPY

SPOKÓJ

"Zaczęły płynąć dnie i tygodnie..."

Etapy powolnego wyobcowania Skawińskiego

to

to

to

Jeśli

Jeśli

Jeśli

Skawiński objął posadę latarnika.

W grupach rozpiszcie gałązkę logiczną.

Gałązka logiczna

Latarnia w życiu Skawińskiego

05

Przebudzenie

W noweli nie ma podanego tytuły książki, którą czyta Skawiński.Skąd zatem wiemy, że to był "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza?

Jednym z nadesłanych utworów był "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza, który tak poruszył latarnika.

04

W dowód wdzięczności Towarzystwo przysłało Skawińskiemu paczkę z polskimi książkami.

03

Przekazał organizacji połowę swej miesięcznej pensji.

02

Niedługo po rozpoczęciu pracy latarnika bohater przeczytał w „Heraldzie” o utworzeniu polskiego Towarzystwa w Nowym Jorku.

01

Niespodziewana przesyłkka

Przyjrzyj się tabeli zamieszczonej obok.Jakich emocji doświadczał Skawiński podczas czytania "Pana Tadeusza"?Dlaczego mówimy o "przebudzeniu" Skawińskiego?Wnioski zapisz w zeszycie.

Skawiński czyta "Pana Tadeusza"

"W kilka dni później widziano Skawińskiego na pokładzie statku idącego z Aspinwall do New Yorku. Biedak stracił posadę. Otwierały się przed nim nowe drogi tułactwa; wiatr porywał znowu ten liść, by nim rzucać po lądach i morzach, by się nad nim znęcać do woli. Toteż stary przez te kilka dni posunął się bardzo i pochylił; oczy miał tylko błyszczące. Na nowe zaś drogi życia miał także na piersiach swoją książkę, którą od czasu do czasu przyciskał ręką, jakby w obawie, by mu i ona nie zginęła…"

Odpływa na statku, ściskając książkę.

Skawiński zostaje zwolniony.

Statek rozbija się na mieliźnie.

Skawiński zapomina zapalić latarnię.

04

03

02

01

Tragiczny finał

SKAWIŃSKI JAKO WIECZNY TUŁACZ

06

Budowa noweli

EPILOG

ROZWIĄZANIE AKCJI

PUNKT KULMINACYJNY

ROZWÓJ AKCJI

ZAWIĄZANIE AKCJI

EKSPOZYCJA

Odpłynięcie Skawińskiego na statku

Rozmowa ze strażnikiem Johnsem.

Ostatni dzień na wyspie.

Nagłe "przebudzenie", przypomnienie Ojczyzny.

Otrzymanie paczki z książkami, czytanie "Pana Tadeusza".

Stopniowa izolacja, wycofywanie się Skawińskiego z życia.

Pierwszy dzień w latarni.

Rozmowa z Falconbridge'em.

Zaginięcie poprzedniego latarnika - opowieść narratora.

obeny narrator, często wszechwiedzący

mało opisów i postaci

wydarzenia realistyczne, często umieszczone w konkretnym miejscu

wydarzenia zmierzają do punktu kulminacyjnego

zazwyczaj pisana prozą

jeden główny bohater

jeden wątek

rodzj literacki: epika

CECHY NOWELI

Nowela "Latarnik"

Obejrzyj film -- omówienie lektury.

quiz - podsumowanie wiadomości

Wykorzystane zostały materiały GWO oraz NE, cytaty z "Latarnika" oraz ze strony klp.pl

Blue School

Dziękuję za spotkania.