Interactive image

Ciekawostki - wokół biblioteki i książki

Opracowała: A.Grochala-Kopeć

Zapraszamy do poszerzenia swojej wiedzy na temat biblioteki i książki. Klikając w poszczególne oczka na grzbietach książek przeniesiecie się do ciekawych informacji.Na początek dowiecie się, skąd wzięło się słowo biblioteka oraz zdradzimy Wam kilka rzeczy o naszej bibliotece.Biblioteka - słowo pochodzące od greckiego βιβλιοθήκη bibliotheke, co oznaczało βιβλίον biblion – książka, θήκη thēkē – zbiornik. Biblioteka to instytucja kultury, która gromadzi, przechowuje i udostępnia materiały biblioteczne oraz informuje o tych materiałach. Nasza szkolna biblioteka ma już 27 lat, istnieje od początku otwarcia szkoły.Liczy około 9000 egzemplarzy książek nie będących podręcznikami i ma wartość ok. 90 000 zł.Podręczniki stanowią osobną grupę i obecnie wynosi ona ok. 15 000 woluminów.Do szkolnej biblioteki zapisanych jest ponad 1000 czytelników, którzy rocznie wypożyczają ok. 4000 książek.Czytelnicy rekordziści wypożyczają w roku szkolnym ponad 50 egzemplarzy. Jeśli chcecie dowiedzieć się, co wydarzyło się w bibliotece w minionym roku szkolnym, kliknijcie tutaj.

Historia bibliotek w pigułce - dla tych, co wolą czytać :) Pierwsze biblioteki zakładane były już w trzecim tysiącleciu p.n.e. W Egipcie za czasów starego państwa, a dokładnie IV dynastii, panującej w latach 2600-2480 r. p.n.e. żyło dwóch kapłanów, dygnitarzy na dworze faraona Cheopsa, których nazywano "pisarzami domu ksiąg". To miano sugeruje, że już wtedy musiało istnieć miejsce, w którym przechowywano wszystkie najważniejsze państwowe dokumenty, listy, spisy oraz akta. Dlatego zostali oni uznani za pierwszych bibliotekarzy świata. Biblioteka Amenhotepa z 1400 r. p.n.e. posiadała zbiór 358 cegiełek glinianych zapisanych pismem babilońsko-asyryjskim (głównie mity).Również Mezopotamia miała swoje zbiory. Odkryty w XIX wieku pałac króla asyryjsko-babilońskiego Sanheriba, oraz biblioteka pałacowa założona przez jego wnuka Assurbanipala, zawierała około 25 000 glinianych tabliczek pokrytych pismem klinowym. Każda z nich, pod koniec tekstu, zawierała podpis, że stanowi ona własność Assurbanipala "króla świata, króla Asyrii". Ich uzupełnieniem jest katalog biblioteczny, który był uporządkowany według treści i podzielony na działy. W starożytnej Grecji za najstarsze uchodziły biblioteki tyrana Polikratesa na wyspie Samos, oraz Pizystrata w Atenach, które powstały w VI wieku p.n.e. Najsłynniejsza była jednak biblioteka w Aleksandrii - biblioteka Ptolemeuszów, która w czasach swojej świetności liczyła nawet 700 tysięcy papirusowych zwojów - niemal kompletne piśmiennictwo greckie dostępne w tamtych czasach. Zgromadzone publikacje służyły głównie jako pomoc dla nauczycieli i wykładowców podczas prowadzenia zajęć. Z czasem Grecy przestali polegać przede wszystkim na przekazie mówionym i zaczęli interesować się formą pisaną, co z kolei spowodowało wzrost jej produkcji. Udoskonalano formę książki, a księgozbiory powiększały się w szybkim tempie. W okresie helleńskim niektóre z bibliotek posiadały już charakter publiczny, a pod koniec V w. p.n.e. komedia attycka wspomina o zawodzie księgarza, oraz istnieniu księgarń. Historia biblioteki rzymskiej zaczyna się od historii biblioteki greckiej w Rzymie, ponieważ pierwsze księgozbiory greckie zostały przywiezione jako cenne zdobycze wojenne. Za czasów republiki rzymskiej zaczęły pojawiać się biblioteki prywatne, które I w. p.n.e. nie należały już do rzadkości. Zakładano je przede wszystkim w prywatnych willach - Rzymianie chętnie umieszczali zwoje papirusowe w swoich łaźniach, które były miejscem spotkań towarzyskich, rozmów oraz dyskusji na temat filozofii i polityki. Ich liczba w I wieku p.n.e. szacowana jest na około 170 jednostek w samym Rzymie. Opiekujących się tymi zbiorami bibliotekarzy określano specjalną nazwą: vilicus thermanum bibliothecae. Pomysł założenia pierwszej biblioteki publicznej wyszedł podobno od samego Cezara, który na organizatora tego przedsięwzięcia wyznaczył poważanego uczonego - Warrona. Niespodziewana śmierć Juliusza Cezara nie pozwoliła doprowadzić pomysłu do końca, ale pięć lat po jego śmierci myśl tę podejmuje Gajusz Azyniusz Pollio i w 39 roku p.n.e. na Forum Rzymskim w świątyni Wolności zakłada pierwszą bibliotekę publiczną. Biblioteka była wyposażona w książki greckie i łacińskie przeznaczone do użytku publicznego. W średniowieczu rozwinęły się biblioteki klasztorne i kościelne, a następnie uniwersyteckie. Podstawową funkcją tych pierwszych bibliotek było gromadzenie ksiąg, oraz ich wytwarzanie. Zbiory umieszczano zazwyczaj w zakrystii kościelnej, lub specjalnej przybudówce przy kościele. Izba taka, zaopatrzona była w rzeźbione pulpity, na których spoczywały księgi. Była to jednocześnie czytelnia i miejsce przechowywania książek, gdzie większe dzieła (dla ochrony przed kradzieżą) przymocowywano do pulpitów za pomocą łańcuchów, a mniejsze umieszczano w szafach. Wszystkie biblioteki średniowieczne miały charakter prywatny, bądź posiadały ściśle określony krąg użytkowników, dopiero renesans wprowadził powszechną dostępność do zbiorów.Biblioteki dworskie, które powstawały najczęściej na dworach królewskich, miały bardzo wąski społeczny zasięg. Dopiero w XV-XVI wieku, kiedy rozpowszechnił się druk nastąpiły wyraźne zmiany. Zaczęły powstawać biblioteki mieszczańskie. Później, na przełomie XVII i XVIII wieku niektóre biblioteki np. możnowładców stawały się bibliotekami publicznymi.W XVIII-XIX wieku, kiedy nastąpił gwałtowny rozwój nauki, zaczęły powstawać biblioteki towarzystw naukowych. Na początku XX wraz z upowszechnieniem się nauki biblioteki uzyskały rangę instytucji społeczno-kulturalnych o charakterze publicznym. Tekst pochodzi ze strony:https://wynalazki.andrej.edu.pl/index.php/wynalazki/11-b/1325-biblioteka