Kiedy Present Perfect,
a kiedy
Past Simple?
I dlaczego w ogóle się nad tym zastanawiamy?
Problem z czasem Present Perfect polega na tym, że czasami tłumaczymy go na polski jako czas przeszły, a innym razem - jako teraźniejszy.
Dlatego kiedy mamy do przetłumaczenia zdanie: Odrobiłem już lekcje. - przeważnie chcemy to zrobić w Past Simple.
(a to błąd!)
Przypominam budowę zdania w Present Perfect:
osoba + HAVE + 3. forma czasownika + określenia
np. She has bought some books for me. - Ona kupiła mi kilka książek.
Najważniejsze jest, aby pamiętać wszystkie sytuacje, kiedy używamy Present Perfect:
1. gdy mówię o SKUTKU, a nie o samej czynności
Na przykład zdanie polskie "Złamałam rękę" mogę przetłumaczyć na dwa sposoby, zależnie od sytuacji:
I broke my arm. - jeśli opowiadam o zdarzeniach z przeszłości. (Past Simple)
I have broken my arm. - jeśli mówię o tym, że mam złamaną rękę (skutek jest taki, że mam gips. - Present Perfect)
I know how it feels. I broke my leg last year.
I have broken my arm!
2. gdy mówimy o czymś, co "mamy z głowy", jakbyśmy odhaczali z długiej listy obowiązków, co już zrobiliśmy.
w tym użyciu czasu Present Perfect często pojawia się "already" - czyli "już"
a w zdaniach przeczących i pytaniach "yet" - czyli "jeszcze/już".
Na przykład:
I have already had supper, but I haven't brushed my teeth yet.
(zjadłem już kolację, ale jeszcze nie umyłem zębów)
Tak naprawdę w tym zdaniu chodzi nie o przeszłość (bo wtedy użylibyśmy Past Simple), tylko o chwilę obecną - mam już pełny żołądek, ale jeszcze nie wyszorowałem paszczęki.
W tym znaczeniu Present Perfect przypomina polską konstrukcję "mieć coś zrobione", na przykład:
Mam już odrobioną biologię, ale jeszcze nie mam rozwiązanych zadań z matematyki.
To najdokładniejsze tłumaczenie Present Perfect, jakie jest możliwe w naszym języku.
3. gdy mówimy o doświadczeniach życiowych, czyli coś już mamy "na swoim koncie", czegoś już zaznaliśmy, a czegoś jeszcze nie próbowaliśmy.
W tym znaczeniu często stosujemy NEVER, a w pytaniach EVER.
Chodzi tu o zdania typu: I have never been to Russia.
(nigdy nie byłam w Rosji)
albo: Have you ever tried goat milk?
(czy kiedykolwiek próbowałeś koziego mleka?)
Po polsku w tych zdaniach stosujemy czas przeszły, ale po angielsku nie można użyć Past Simple, bo on jest zarezerwowany dla przeszłości, a my przecież mówimy o stanie na chwilę obecną - jak dotąd nie byłam w Rsoji, ale kto wie, kto wie...
Istnieje jeszcze czwarta sytuacja, w której używamy Present Perfect, ale nie ma ona związku z czasem przeszłym, dlatego na razie ją zostawimy.
Chodzi tu o zdania typu: I have studied English for 6 years.
- czyli coś zaczęło się w przeszłości i nadal trwa.
Ale to zagadnienie dotyczy raczej czasu teraźniejszego, dlatego w tej prezentacji je pomijam.
Dajmy na to, że masz przetłumaczyć na język angielski tekst,
w którym widnieje zdanie:
Ona zrobiła obiad.
Nie wiesz, czy użyć Past Simple:
She made dinner.
czy też Present Perfect:
She has made dinner.
Teoretycznie oba zdania są poprawne.
Wszystko zależy od kontekstu.
wskazówki praktyczne
Zadaj sobie pytanie:
* czy wiadomo, kiedy to zrobiła? Mamy konkretne określenie czasu?
Jeśli tak, to na pewno trzeba użyć Past Simple.
Każde określenie czasu typu: yesterday, 2 minutes ago, last week itd - oznacza, że czynność już jest przeszłością, a przeszłość w angielskim to Past Simple lub inny czas Past, nigdy Present!!!
np. She made dinner 2 hours ago. - To zdanie mówi o przeszłości: oznacza, że
2 godziny temu ktoś zrobił obiad. Nie wiemy, czy ten obiad jeszcze jest, czy został już zjedzony.
She has made dinner. - To zdanie mówi o teraźniejszości: oznacza, że ktoś zrobił obiad i ten obiad nadal jest zrobiony, a ona (kimkolwiek jest) ma z głowy gotowanie.
Podobnie jest, gdy mówimy o doświadczeniach życiowych, czyli o tym, co już przeżyliśmy, czego zaznaliśmy.
Dajmy na to, że chcę opowiedzieć o tym, że spróbowałam już skoku ze spadochronem.
Jeśli jest to część opowiadania o mojej burzliwej młodości - zastosuję Past Simple, np.: When I was sixteen, I tried parachuting.
Ale jeśli ktoś mnie zapyta: czy próbowałaś już sportów ekstremalnych - to tak naprawdę nie pyta mnie o przeszłość, tylko o stan mojej "listy przeżyć" na chwilę obecną. Powiem więc w Present Perfect:
I have tried parachuting.
Jeszcze kilka przykładów:
Auć! Skaleczyłem się w palec!
analizuję: skoro ktoś mówi "auć", to znaczy, że teraz go boli, a więc nie mówimy o przeszłości, tylko o skutku w chwili obecnej.
Dlatego:
I have cut my finger.
Gdyby nie było tego "auć", równie dobrze mogłaby to być opowieść o tym, co zdarzyło się wczoraj, dziś rano itd. - i wtedy byłoby w Past Simple: I cut my finger.
Inny przykład:
Babcia kupiła te zasłony już dawno.
analizuję: Mowa o czymś, co zdarzyło się dawno. Zasłony wprawdzie nadal wiszą, ale samo kupienie należy do przeszłości. W zdaniu jest określenie czasu ("dawno").
Dlatego wybieram Past Simple:
Grandma
bought these curtains long time ago.
Przećwiczmy to:
And now let's come back to work...
Contact you teacher :)
Thanks for
your attention!
