Co wyraża muzyka? Muzyka ilustracyjna i programowa

Co wyraża muzyka?Muzyka ilustracyjna i programowa.

"

Dziś porozmawiamy o roli muzyki. Czy możemy coś nią wyrazić? Przypomnimy sobie również cechy muzyki ilustracyjnej i programowej.

"

Posłuchaj i zastanów się, jakie zjawisko może przedstawiać muzyka?

Utwór z wcześniejszego slajdu skomponował Ludwig van Beethoven, dzieło nosi tytuł "Burza". Taki rodzaj muzyki nazywamy muzyką ilustracyjną - dźwięki tworzą w naszej wyobraźni obrazy i przedstawiają nam zjawiska pozamuzyczne, ponieważ muzyka naśladuje przeróżne odgłosy - najczęściej są to elementy przyrody.

Muzyka ilustracyjna

Posłuchaj teraz utworu pt. "Lot trzmiela". Jak nazywają się instrumenty wykonujące melodię?

Muzyka ilustracyjna w każdym z nas wywołuje inne skojarzenia. Niektórzy odczytują ukryte w muzyce emocje, inni natomiast koncentrują się na konkretnych zjawiskach lub wydarzeniach. Utwory muzyki ilustracyjnej często opatrzone są tytułami.

Jeśli chcecie posłuchać więcej przykładów muzyki ilustracyjnej, to koniecznie kliknijcie w ikonkę i zobaczcie, jak francuski kompozytor Camille Saint-Saens zilustrwał całą gromadę zwierząt (i nie tylko:)!

Porozmawiajmy teraz o muzyce programowej. To również rodzaj muzyki wyrażającej pozamuzyczne treści, jednak nieco inaczej, niż w przypadku muzyki ilustracyjnej, Różnica polega na tym, że do utworów muzyki programowej dołączony jest pewnego rodzaju scenariusz, czyli program. Najczęściej jest to tytuł, opowiadanie, ale może to być również wiersz lub nawet obraz! Kompozytorzy tworzyli własne programy lub zapożyczali je od innych artystów i dołączali do partytury, czyli nut.

Muzyka programowa

Przed wysłuchaniem utworu programowego warto przeczytać program, by wiedzieć, czego dotyczy utwór muzyczny.

Utwór pt. "Taniec piskląt w skorupkach"

Muzyka programowa - przykłady

Inspiracją i jednocześnie programem tego utworu muzycznego był obraz, który kompozytor Modest Musorgski zobaczył na jednej z wystaw. Posłuchaj!

Kolejny przykład nosi tytuł "Bydło". Inspirację również stanowił obraz. Muzyka zdaje się odzwierciedlać ryki i ciężkie kroki zwierząt ciągnących wóz.

Ostatni przykład muzyki programowej możecie kojarzyć z dzieciństwa! Francuski kompozytor Paul Dukas do swego utworu pt. "Uczeń czarnoksiężnika" dołączył następujący program (opis): Uczeń czarnoksiężnika pod nieobecność mistrza pragnie sprawdzić siłę swej mocy. Zaklina miotłę, aby ta nosiła wodę. Kiedy wody jest już wystarczająco, okazuje się, że uczeń zapomniał zaklęcia. W przerażeniu rozłupuje miotłę siekierą, lecz zamiast położyć kres przybywaniu wody, teraz już dwie miotły ją noszą.

Jak widzicie, program jest dość szczegółowy. W. Disney na podstawie muzyki i programu stworzył muzyczną bajkę, którą mogliście oglądać w dzieciństwie. Sprawdźcie, czy ją znacie!

Zapamiętaj różnicę! Muzyka ilustracyjna naśladuje zjawiska pozamuzyczne, natomiast muzyka programowa wyraża treści pozamuzyczne opisane w dołączonym do partytury programie.

Wyzwanie dla chętnych - konkurs utworów!

Posłuchaj 3 propozycji - będą to różne utwory ilustrujące wschód słońca. Napisz w wiadomości, który z nich podoba Ci się najbardziej i dlaczego? Postaraj się użyć sformułowań, których uczyliśmy się na lekcjach (rytm, melodia, harmonia, tempo, artykulacja, kolorystyka, dynamika). Pamiętaj również, by zwrócić uwagę na instrumenty i charakter muzyki. Możesz również opisać jak czujesz się w trakcie słuchania najlepszego według Ciebie utworu. Nie wstydź się wyrazić własnej opinii.

Maurice Ravel - Wschód słońca z baletu "Dafnis i Chloe"

Ryszard Strauss - Wschód słońca

Edward Grieg - Poranek