rodzaje orzeczeń

Rodzaje orzeczeń

orzeczenie (co robi?)

Klucz pasował do zamka w furtce.

orzeczenie (co robi?)

Gosia idzie do sklepu.

PRZYKŁADY:

Orzeczenie to część zdania, która nazywa czynność lub stan. Odpowiada na pytania: co robi? co się z nim dzieje? w jakim jest stanie?. Najczęściej jest wyrażone osobową formą czasownika.

orzecznik

łącznik

np. Banknoty zostały wymyślone w Chinach.

np. Pierwsze banknoty pojawiły się w Chinach.

Rodzaje orzeczeń

Zwykle wyrażone jest czasownikiem w formie osobowej.

Składa się z dwóch członów: łącznika i orzecznika.

ORZECZENIE CZASOWNIKOWE

ORZECZENIE IMIENNE

To "zwykłe" orzeczenie, które najczęściej spotykamy w zdaniach, np. Mary patrzyła na klucz. Pragnęła zajrzeć do ogrodu. W funkcji orzeczenia mogą pojawić się również wyrazy: trzeba, można, warto, należy, wolno, np. Trzeba wypłacić pieniądze. Należy wydawać pieniądze z rozwagą.

Orzeczenie czasownikowe

łącznik

orzecznik

Ten zawodnik został mistrzem świata.

Orzecznikiem może być każda część mowy poza przyimkiem, spójnikiem, wykrzyknikiem i partykułą.

Łącznikiem są zwykle czasowniki:** być** zostać** stać sięw formie osobowej.

Składa się z łącznika i orzecznika.

Orzeczenie imienne

orzeczenie czasownikowe

orzeczenie imienne

(znajduje się)

Piotrek został lekarzem.

(znajduje się)

Piotrek został dzisiaj w domu.

Czasowniki: być, stać się, zostać nie zawsze są częścią orzeczenia imiennego. Jeżeli można je zastąpić wyrazami: znajdować się, istnieć, przebywać, wtedy wyrazy te są orzeczeniami czasownikowymi, np.

UWAGA!

Link

Zadanie -