Emilia Plater

Joanna Klimas

Adam Mickiewicz

"Śmierć Pułkownika"

poetycka legenda

A gdy konia już z izby wywiedli, Potém do niéj wszedł ksiądz z Panem Bogiem; I żołnierze od żalu pobledli, A lud modlił się klęcząc przed progiem. Nawet starzy Kościuszki żołnierze, Tyle krwi swéj i cudzéj wylali, Łzy ni jednéj — a teraz płakali, I mówili z księżami pacierze. Z rannym świtem dzwoniono w kaplicy; Już przed chatą nie było żołnierza, Bo już Moskal był w téj okolicy. Przyszedł lud widzieć zwłoki rycerza. Na pastuszym tapczanie on leży — W ręku krzyż, w głowach siodło i burka, A u boku kordelas, dwururka.CIĄG DALSZY NASTĄPI...

Adam Mickiewicz, "Śmierć Pułkownika" W głuchéj puszczy, przed chatką leśnika, Rota strzelców stanęła zielona; A u wrót stoi straż Pułkownika, Tam w izdebce Pułkownik ich kona. Z wiosek zbiegły się tłumy wieśniacze: Wódz to był wiélkiej mocy i sławy, Kiedy po nim lud prosty tak płacze I o zdrowie tak pyta ciekawy. Kazał konia Pułkownik kulbaczyć, Konia w każdéj sławnego potrzebie; Chce go jeszcze przed śmiercią obaczyć, Kazał przywieść do izby — do siebie. Kazał przynieść swój mundur strzelecki, Swój kordelas i pas i ładunki; Stary żołnierz, — on chce, jak Czarniecki, Umierając, swe żegnać rynsztunki.

sprawdź

Ludzie przybywali odwiedzać zwłoki żołnierza, leżacego na prostym, chłopskim posłaniu.

Żołnierzy już nie było, ponieważ oddalili się przed armią Moskali.

Gdy nastał świt, zadzwoniły dzwony w kaplicy.

Nawet najstarsi żołnierze wielokrotnie widzący śmierć towarzyszy, zaczęli płakać i odmawiać pacierze.

Przyszedł ksiądz z ostatnim namaszczeniem i hostią.

Chce umrzeć jak sławny hetman.

Umierający prosi swój mundur i ekwipunek z nożem myśliwskim, pasem i ładunkami.

Pułkownik kazał osiodłać konia i przyprowadzić do izby

To sławny człowiek o wielkim duchu do walki.

Zbiegli się ludzie ze wsi.

Na wieść, że w chatce umiera dowódca, wiele osób płacze.

Oddział piechoty i warta przy drzwiach.

Widzimy chatkę w leśnej głuszy.

Z rannym świtem dzwoniono w kaplicy;Już przed chatą nie było żołnierza, Bo już Moskal był w téj okolicy. Przyszedł lud widzieć zwłoki rycerza. Na pastuszym tapczanie on leży — W ręku krzyż, w głowach siodło i burka, A u boku kordelas, dwururka.

Kazał konia Pułkownik kulbaczyć,Konia w każdéj sławnego potrzebie; Chce go jeszcze przed śmiercią obaczyć, Kazał przywieść do izby — do siebie. Kazał przynieść swój mundur strzelecki, Swój kordelas i pas i ładunki; Stary żołnierz, — on chce, jak Czarniecki, Umierając, swe żegnać rynsztunki.

A gdy konia już z izby wywiedli, Potém do niéj wszedł ksiądz z Panem Bogiem; I żołnierze od żalu pobledli, A lud modlił się klęcząc przed progiem. Nawet starzy Kościuszki żołnierze, Tyle krwi swéj i cudzéj wylali, Łzy ni jednéj — a teraz płakali, I mówili z księżami pacierze.

W głuchéj puszczy, przed chatką leśnika,Rota strzelców stanęła zielona; A u wrót stoi straż Pułkownika, Tam w izdebce Pułkownik ich kona. Z wiosek zbiegły się tłumy wieśniacze: Wódz to był wiélkiej mocy i sławy, Kiedy po nim lud prosty tak płacze I o zdrowie tak pyta ciekawy.

Wysłuchaj jeszcze raz całego utworu.

EMILIA PLATER - Gustav Schlick. Cecilie (Emilie) Graefin von Plater. Lipsk, lata 40. XIX w.

UWAGA! PUENTA! Lecz ten wódz, choć w żołnierskiéj odzieży, Jakie piękne dziewicze ma lica? Jaką pierś? — Ach, to była dziewica, To Litwinka, dziewica–bohater, Wódz Powstańców — Emilija Plater!

fragm. karty pracy pani Sylwii Oszczyk

Adam Mickiewicz po raz kolejny buduje poetycką legendę. Poetycką - bo przedstawia Emilię Plater w określony sposób. W jaki? W odpowiedzi na to pytanie pomoże Ci słownictwo z ilustracji.Dlaczego legendę? O tym na kolejnej lekcji.

POETYCKI OBRAZ BOHATERKI

wszedł ksiądz z Panem Bogiem

porównanie

Jakie piękne dziewicze ma lica? Jaką pierś?

Ach, to była dziewica, To Litwinka, dziewica‑bohater, Wódz Powstańców – Emilija Plater!

mundur strzelecki, swój kordelas i pas, i ładunki/ w ręku krzyż, w głowach siodło i burka, a u boku kordelas, dwururka

Stary żołnierz – on chce jak Czarniecki, Umierając, swe żegnać rynsztunki

Wódz (...)wielkiej mocy i sławylud prosty/ mundur strzelecki/ starzy Kościuszki żołnierze/ zwłoki rycerza/ pastuszym tapczanie/ żołnierskiej odzieży/ piękne dziewicze (...) lica

wykrzyknienie

pytania retoryczne, anafora

przenośnia

wyliczenia

epitety

Aby uzyskać efekt zaprezentowany na poprzedniej stronie, poeta sięgnął po szereg środków stylistycznych, które razem stworzyły obraz niezwykłej kobiety.Czy potrafisz nazwać te środki?Sprawdź poprawność swoich odpowiedzi, umieszczając kursor na polu z cytatami.

POETYCKI OBRAZ BOHATERKI

prawda historyczna

Emilia Plater

Z życia dawnej wojowniczki...

Sabat M. Islambouli (1867 – 1941) była jedną z pierwszych kurdyjskich lekarek z Syrii. Studiowała w Woman's Medical College of Pennsylvania w USA.

Kei Okami (11 września 1859 – 2 września 1941) była japońską lekarką. Była pierwszą Japonką, która uzyskała dyplom z medycyny zachodniej na zachodnim uniwersytecie ( Women's Medical College of Pennsylvania , USA).

Anandi Gopal Joshi (ur. 31 marca 1865, zm. 26 lutego 1887) – hinduska lekarka. W wielu źródłach jest określana jako pierwsza lekarka w Indiach. Była pierwszą kobietą pochodzącą z Prezydencji Bombaju, która ukończyła zachodnie studia medyczne.

Kim one są?

Przeczytajcie artykuł. Na podstawie jego treści uzupełnijcie poniższy schemat.W swoim artykule autorka rozważa kwestię... i próbuje odpowiedzieć na pytanie...Karolina Łapińska zauważa, że...Autorka twierdzi także, że...Na koniec dochodzi do wniosku, że...

Temat do dyskusji...

Kliknij w obrazek i zajrzyj do autentycznego pamiętnika dziewczyny z XIX wieku

Kliknij w obrazek, by zapoznać się z tekstem na temat wychowania dziewcząt w XIX wieku.

artykuł

Nastolatka z XIX wieku

Kliknij w obrazek., przenieś się na stronę Polskiego Radia. Aby wysłuchać audycji, kliknij w "pulsy" znajdujące się obok tytułów.

artykuł i audycje radiowe

Poznaj niezwykłą historię niezwykłej kobiety

program telewizyjny

Na fotografii obok - Emilia Plater. Reprodukcja fotograficzna portretu nieznanego autora. Polska, lata 60. XIX w.

Oświadczenie Emilii Plater dotyczące jej uczestnictwa w powstaniu listopadowym, 25 marca 1831 roku(Wikipedia)

• co najmniej 3 posty dotyczące różnych etapów życia bohaterki,

• każdy post powinien być opatrzony co najmniej 1 komentarzem znajowemgo,

• każdy post powinien składać się z co najmniej 3 zdań, komentarz z 1 - złożonego.

• Kwestie techniczne:

1. Możesz wydrukować kartę pracy i uzupełnić ręcznie.2. Możesz uzupełnić kartę pracy elektronicznie i wydrukować.3. Możesz uzupełnić kartę pracy elektronicznie i przesłać nauczycielowi.

Profil powinien zawierać:

• informacje o postaci (data i miejsce urodzenia, informacje o rodzinie, zainteresowaniach i poglądach - okienko powiększy się w miarę dodawania tekstu),

• imiona i nazwiska co najmniej trzech znajomych (zdjęcia nieobowiązkowe, bo będziecie mieli problem z ich znalezieniem),

Zawartość profilu

• Zapoznaj się z informacjami na temat życia Emilii Plater, wykorzystując źródła podane na poprzednich stronach.

• Stwórz profil Emilii Plater podobny do tych, które proponuje Facebook.

Twoje zadanie

Obrona reduty nr 56 na obrazie Wojciecha Kossaka (Wikipedia).

Podczas obrony Warszawy w 1831 roku, bitwy, którą znacie już z utworu pt. "Reduta Ordona", w dziele nr 56 miał miejsce inny dramatyczny epizod, który także został opisany w wierszu.Jaki to epizod i w jakim wiersu go przedstawiono?

JESZCZE JEDNA LEGENDAzadanie dodatkowe