Rozprzestrzenianie się roślin okrytonasiennych

TEMAT:

Rozprzestrzenianie się roślin okrytonasiennych

zadanie

3. Omówisz sposoby wegetatywnego rozmnażania się roślin

2. Wykażesz wpływ wybranych czynników na kiełkowanie nasion.

1. Poznasz budowę nasiona oraz sposoby rozprzestrzeniania się nasion.

Cele lekcji:

Cykl rozwojowy rośliny okrytonasiennej

Przypomnijmy sobie

Nie tylko kwiaty ogrodowe i polne, lecz każde zioło, zboże, krzew i drzewa liściaste to rosliny okrytonasienne, czyli kwitnące. Wiele jest pięknych kwiatów - nie powstają one jednak dla ozdoby. Rośliny kwitnące wytwarzają specjalne części, w których wydają nasiona i owoce, z nich mogą wyrosnąć nowe rośliny.

Info

zapisz to w zeszycie

owocnia + nasiono = owoc

Przemiany zachodzące w słupku po zapłodnieniu

Proces powstawania owocu zaczyna się po zapłodnieniu, czyli połączeniu komórki plemnikowej z komórką jajową. Odbywa się wewnątrz zalążka znajdującego się w zalążni. Po zapłodnieniu zalążek przekształca się w nasiono, a ściana zalążni w trzywarstwową owocnię.

Jak powstają nasiona i owoce?

owocnia w trakcje dojrzewania pozostaje soczysta

owocnia w trakcie dojrzewania wysycha

Owocostan powstaje z przekształcenia całych kwiatostanów.

Niektóre kwiaty zawierają wiele słupków. Po zapłodnieniu znajdujących się w nich zalążków powstają owoce zbiorowe.

mięsiste

suche

powstają z pojedynczej zalążni jednego kwiatu.

owocostan

zbiorowe

pojedyncze

Rodzaje owoców

Pestkowce to owoce mięsiste zawierające pestkę. Ich przykładem jest wiśnia.

Jagody to owoce z owocnią zbudowaną z miękkich tkanek, zwykle z wieloma nasionami, jak np. arbuz.

Obfity, jadalny miąższ, który powstaje z dna kwiatowego obrastającego zalążnię, to cecha owoców szupinkowych, jak np. jabłko. W ich przypadku owocnia stanowi tylko niewielką część owocu i otacza jedynie skórzaste komory nasienne. Podobnie jak jabłka zbudowane są na przykład gruszki i owoce aronii.

Owoce mięsiste

Owoce suche niepękające nie otwierają się po dojrzeniu. Mają twardą i grubą owocnię, która pęka dopiero w trakcie kiełkowania nasiona.

Większość roślin wytwarza owoce suche o zdrewniałych owocniach.

Do tej grupy należą owoce pękające, które w trakcie dojrzewania wysychają i gwałtownie się otwierają, wyrzucając nasiona na duże odległości. Wyróżniamy tutaj następujące rodzaje: torebki (mak), strąki (fasola), łuszczyny (rzepak).

Owoce suche

Kiedy w powstawaniu owocu udział biorą całe kwiatostany wraz z ich okwiatami, dnami kwiatowymi i liśćmi, mówimy o owocostanach. Ich najbardziej klasycznymi przykładami są owoce (owocostany) ananasa, figi.

Owoce zbiorowe powstają z kilku zalążni, które znajdują się w jednym kwiecie posiadającym wiele słupków. W ich tworzeniu oprócz zalążni bierze udział rozrastające się dno kwiatowe, które utrzymuje razem pojedyncze, drobne owoce. Do omawianej grupy należą wielopestkowce (malina i jeżyna) oraz wieloorzeszkowce (truskawka).

zadanie

WIATR

WODA

ZWIERZĘTA

Sposoby przenoszenia owoców

zadanie

Nasiona pełnią funkcję przetrwalną, czyli są przystosowane do tego, by w uśpieniu czekać na odpowiednie warunki do kiełkowania. Rośliny jednoroczne, które zamierają na czas zimy (w naszym klimacie) lub suchej pory roku, jedynie w takiej postaci mogą doczekać sprzyjających warunków do rozwoju. W dojrzałym nasionie ustaje wszelki wzrost i rozwój, a oddychanie jest bardzo silnie zahamowane. Okres spoczynku może trwać od kilku dni do wielu lat. W skład typowego nasiona wchodzi zarodek, tkanka odżywcza, czyli bielmo, i łupina nasienna

Budowa nasiona

DLA CHĘTNYCH

zadanie

Czynniki wpływające na kiełkowanie nasion

Etapy kiełkowania

zadanie

DLA CHĘTNYCH

cebule (np. tulipan)

bulwy (np. ziemniak)

kłącze (np. imbir)

rozłogi (np. truskawka)

To forma rozmnażania bezpłciowego, w której nowa roślina powstaje z fragmentu rośliny macierzystej - najczęściej z przekształconych pędów. Dzięki temu roślina potomna ma takie same cechy jak roślina macierzysta.

Rozmnażanie wegetatywne

Dziękuję za uwagę!