Katarzyna

Przewróć stronę...

twórca pierwszej przemysłowej metody druku na świecie, opracował własną wersję czcionek, zaprojektował również własną wersję prasy drukarskiej. Jego prekursorskim dokonaniem było stworzenie pierwszego dużego wydawnictwa. Równie ważnymi osiągnięciami są udane kroje pism używanych do druku oraz opracowanie podstawowych zasad składu tekstu.

Johannes Gutenberg, właśc. Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg

dziedzina wiedzy badająca książkę od początków jej istnienia. Historia ta dzieli się na dwa okresy: książkę rękopiśmienną – sprzed ery druku, tworzoną do 1500 roku (zalicza się tu też inkunabuły), oraz na epokę książki drukowanej, której rozwój zawdzięczamy Janowi Gutenbergowi.

Historia książki

Historia książki dzieląc na epoki

1 Starożytność

Tabliczki gliniane Zwoje papirusowe Pergamin

2 Średniowiecze

Zwój papirusowy Kodeks rękopiśmienny pergaminowy Kodeks rękopiśmienny papierowy Zdobnictwo kodeksów rękopiśmiennych Oprawy średniowiecznych kodeksów Kodeks drzeworytniczy Tematyka/funkcja – książka była narzędziem w rękach kościoła (traktaty religijne, księgi liturgiczne, Biblie); inne zastosowania to: dokumenty królewskie, państwowe, kroniki sławiące władców, romanse rycerskie i poezje oraz książki w działalności uniwersytetów.

3 Renesans

Inkunabuły Książka XVI-wieczna Oprawy Tematyka/funkcja – humanizm; rozwój języka narodowego – m.in. powieści w językach narodowych, poezja; odtworzenie spuścizny świata starożytnego – wydania dzieł literackich, przyrodniczych, filozoficznych; literatura niereligijna na potrzeby uniwersytetów

4 Barok

Książka barokowa Tematyka/funkcje – kontrreformacja; produkcja książek była różnorodna (od dzieł naukowych do niestarannie drukowanych druków okolicznościowych); intensyfikacja produkcji książek naukowych; książka miała pełnić funkcję edukacyjną, wychowawczą i ludyczną.

6 XIX i XX wiek

Kapitalizm Książka masowa Książka kieszonkowa Ilustracje książkowe Ruch na rzecz książki pięknej i artystycznej Oprawy – od połowy XIX wieku zaczęto stosować maszyny introligatorskie Oprawy współczesne – proces nadawania arkuszom papieru zwanym składkami postaci książki = proces zawieszania oprawy; okładka zapewnia funkcjonalne połączenie kartek (tak by się sama nie zamykała), ochronę kartek przed uszkodzeniem; nie powinna obniżać funkcjonalności książki.

Kliknijcie w dowolną epokę a dowiecie się jak powstawały książki

5 XVIII wiek - Oświecenie

Książka w stylu rococco Książka oświeceniowa Tematyka/funkcje – laicyzacja literatury; encyklopedie (polskie encyklopedie: Nowe Ateny Benedykta Chmielowskiego i Zbiór potrzebniejszych wiadomości Ignacego Krasickiego), leksykony, almanachy; książka naukowa (patronat arystokratów, towarzystw naukowych); powstaje książka dziecięca. Materiały opraw (od XV do XVIII w.): skóra owcza, skóra cielęca (XV-XVI w., dobra, najczęściej brązowa), skóra wołowa (mocna, gruba, do opraw nacinanych), skóra świńska (pospolita w XV/XVI w.), skóra kozia (bardzo trwała o lekko chropowatej powierzchni), zależnie od miejsca wyrobu miała kilka rodzajów: maroquin (Maroko), safian (cienka miękka skóra kozia), kurdyban (Kordoba w Hiszpanii) – największa produkcja w XVII/XVIII wieku, pergamin

Polscy nobliści w dziedzinie literatury

klikajcie w obrazki

1980 (za całokształt twórczości)Czesław Miłosz (1911–2004) Urodził się na ziemiach polsko-litewskich w rosyjskiej guberni kowieńskiej. Mieszkał w Polsce 40 lat, następnie żył we Francji i w USA. Do Polski wrócił w 1993 r. i pozostał do śmierci. Tworzył w języku polskim i angielskim.

1996 (za jej poezję, "która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości.") Wisława Szymborska (1923–2012) Urodziła się i całe życie mieszkała w Polsce. Tworzyła w języku polskim.

2018 (nagrodę przyznano w 2019 roku)(za "narracyjną wyobraźnię, która wraz z encyklopedyczną pasją reprezentuje przekraczanie granic, jako formę życia", "Bieguni" z 2007 roku) Olga Tokarczuk (ur. 1962) Urodziła się i mieszka w Polsce, tworzy w języku polskim.

1924 "Chłopi" Władysław Reymont (1867–1925) Urodził się kilka miesięcy po likwidacji autonomii Królestwa Polskiego od Rosji na terenie Królestwa. Żył na ziemiach polskich (w Kraju Nadwiślańskim), od 1918 r. w Polsce. Tworzył w języku polskim

1905 "Quo vadis" Henryk Sienkiewicz (1846–1916) Niemal całe życie spędził na ziemiach polskich, głównie na terenie Królestwa Polskiego (1846–1867), a następnie Kraju Nadwiślańskiego (Imperium Rosyjskie), tworzył w języku polskim.

Pierwsze książki w języku polskim powstały w XIV wieku.

Pierwsza polska drukarnia została założona w Krakowie w 1473 roku przez Kaspara Straube pochodzącego z Bawarii. W czasie jej działalności drukarz wydał cztery materiały. Jednym z nich był kalendarz na 1474 rok. Uważa się go za najstarszy polski druk.

Ciekawostki

Literatura dla dzieci i młodzieży zaczęła powstawać dopiero w XVIII wieku. Wcześniej nie istniała, a najmłodsi czytali te same książki co dorośli.

Strony w książkach zaczęto numerować w XVI wieku, a przecinki pojawiły się na przełomie XV i XVI wieku.

Ciekawostki

Po raz pierwszy seria książek kieszonkowych pojawiła się w Anglii w 1935 roku. Wypuściło ją wydawnictwo „Pingwin”.

Ciekawostki

Książki rękopiśmienne w czasach średniowiecza zdobione były srebrem, złotem i drogimi kamieniami. Za jedną książkę można było kupić kilka wiosek.

Maszynę do pisania wynalazł Christopher Latham Sholes. Jej pierwszy użyteczny model powstał w 1867. Stało się to przypadkiem, kiedy próbowano stworzyć urządzenie do numerowania stron książek. Pierwsza maszyna do pisania miała napęd pedałowy, ponieważ Sholes zainspirował się ówczesną maszyną do szycia.

Warto czytać!Regularne czytanie to jeden ze sposobów na zapobieganie chorobie Alzheimera.