Imiesłowy

13 kroków

do poznania imiesłowów

Imiesłów

Rodzaje imiesłowów

Przymiotnikowy Przysłówkowy

czynny bierny

współczesny uprzedni

10

9

11

9

12

13

Imiesłowy

Jak rozpoznać imiesłów?

By rozpoznać imiesłów przymiotnikowy, należy odszukać wyrazy odpowiadające na pytania: jaki? jaka? jakie?, powstałe na bazie czasownika. jaki? biegnący pies (od: biec), jakie? stojące dziecko (od: stać), jaki? machający ogon (od: machać), jaka? gotująca kucharka (od: gotować), jaki? płaczący widz (od płakać), jakie? myte naczynie (od: myć), jaka? ukryta skrzynia (od:ukryć), jaki? przelewany kompot (od: przelewać).

9

9

10

11

12

13

14

Definicja

Imiesłowy przymiotnikowe to nieosobowe formy czasownika, które mają cechy przymiotnika . Określają cechy rzeczowników wynikające z czynności

9

10

11

12

14

13

Imiesłów przymiotnikowy

-ący, -ąca, -ące

Określa cechy związane z czynnościami. Odmienia się przez przypadki.

czynny

Śpiewająca

Subtitle here

pochodzi od czasownika w stronie czynnej.Ma końcówki:ący,ąca,ące

piorący

est. 2019

Subtitle here

Czytające

est. 2019

Subtitle here

malujący

jeżdżący

skaczące

malująca

9

10

11

12

13

140

Imiesłów przymiotnikowy

-ny,-na-ne,-ty,-ta,-te,-ony,-ona,-one

Określa cechy związane z czynnościami. Odmienia się przez przypadki.

BIERNY

Subtitle here

pochodzi od czasownika w stronie biernej.

grany

est. 2019

Subtitle here

prany

est. 2019

Subtitle here

nanoszona

zakręcone

niesiony

kopnięte

9

10

11

12

14

13

Jak odróżnić imiesłów przymiotnikowy bierny od przymiotnika

Szukając imiesłowów przymiotnikowych biernych nie należy sugerować się jedynie końcówkami. Wiele przymiotników ma podobne zakończenia. Zawsze należy sprawdzić, czy słowo, które bierzemy za imiesłów przymiotnikowy bierny, pochodzi od czasownika – jest to warunek konieczny w przypadku tej części mowy. Również cechy stałe i niezmienne określające kogoś lub coś traktujemy jak przymiotniki, np.: Kasia ma niewyparzony język – jest to stała cecha – przymiotnik. Naczynia były niewyparzone po jedzeniu – nie zostały wyparzone – imiesłów. Aleksander był niewzruszony – jest to stała cecha – przymiotnik. Ojciec niewzruszony łzami dziecka utrzymał karę – nie był wzruszony – imiesłów.

9

10

11

12

13

14

Odmiana imiesłowu przymiotnikowego

Write a title

Introduction here

This is a paragraph of text waiting to be awesome subtitle

9

10

11

12

13

14

Uwaga! By poprawnie określić przypadek imiesłowu przymiotnikowego, musisz wziąć pod uwagę całe zdanie. Wyrazy, które wyglądają identycznie, w zależności od kontekstu zdania mogą mieć całkiem różne przypadki: Widziałam wczoraj skaczącą wiewiórkę. widziałam kogo? co? skaczącą wiewiórkę – biernik Biegłam wspólnie ze skaczącą wiewiórką. biegłam z kim? z czym? ze skaczącą wiewiórką – narzędnik Nie ma moich ulubionych lodów. nie ma kogo? czego? ulubionych lodów – dopełniacz Cały dzień rozmyślam o moich ulubionych lodach. rozmyślam o kim? o czym? o ulubionych lodach – miejscownikNależy pamiętać, że w liczbie pojedynczej, identycznie jak w przypadku przymiotnika, wyróżniamy trzy rodzaje – męski, żeński i nijaki, zaś w mnogiej dwa – męskoosobowy i niemęskoosobowy.

Jak odróżnić rodzaj i przypadek imiesłowu

9

10

11

12

13

14

Imiesłowy przysłówkowe

Jak rozpoznać imiesłów przysłówkowy?

By rozpoznać imiesłów przysłówkowy, należy odszukać wyrazy odpowiadające na pytania: jak? (w przypadku imiesłowu przysłówkowego współczesnego) bądź kiedy? (w przypadku imiesłowu przysłówkowego uprzedniego): Szedł, (jak?) gwiżdżąc. Uciekła, (jak?) płacząc. (Jak?) Śmiejąc się, opowiadał żart. (Jak?) Kłamiąc, narażała się na tarapaty. (Kiedy?) Westchnąwszy, uśmiechnęła się. (Kiedy?) Trzasnąwszy drzwiami, wyszedł. (Kiedy?) Ukradłszy cukierka, poczuł się winny. (Kiedy?) Znalazłszy portfel, zwrócili go właścicielowi.

10

9

11

12

13

14

Imiesłowy przysłówkowe

Definicja

Imiesłowy przysłówkowe to nieosobowe formy czasownika, które mówią o czynności wcześniejszej lub równoczesnej czasownikowi.

Definicja

11

9

10

12

13

14

Imiesłów przysłówkowy

Występuje wtedy, gdy czynność ma miejsce równocześnie

WSPÓŁCZESNY

-ąc

siedząc

piorąc

wietrząc

INTRODUCTION HERE

10

11

9

12

13

14

Imiesłów przysłówkowy

Występuje wtedy, gdy czynność ma miejsce wcześniej

UPRZEDNI

-wszy, -łszy

zadbawszy

przyjąwszy

zjadłszy

INTRODUCTION HERE

9

10

11

13

12

Uwaga! By poprawnie określić przypadek imiesłowu przymiotnikowego, musisz wziąć pod uwagę całe zdanie. Wyrazy, które wyglądają identycznie, w zależności od kontekstu zdania mogą mieć całkiem różne przypadki: Widziałam wczoraj skaczącą wiewiórkę. widziałam kogo? co? skaczącą wiewiórkę – biernik Biegłam wspólnie ze skaczącą wiewiórką. biegłam z kim? z czym? ze skaczącą wiewiórką – narzędnik Nie ma moich ulubionych lodów. nie ma kogo? czego? ulubionych lodów – dopełniacz Cały dzień rozmyślam o moich ulubionych lodach. rozmyślam o kim? o czym? o ulubionych lodach – miejscownikNależy pamiętać, że w liczbie pojedynczej, identycznie jak w przypadku przymiotnika, wyróżniamy trzy rodzaje – męski, żeński i nijaki, zaś w mnogiej dwa – męskoosobowy i niemęskoosobowy.

Jak odróżnić rodzaj i przypadek imiesłowu

9

10

11

12

13

14