tren X i XI

temat:

Kryzyz wartości w trenach X i XI Jana Kochanowskiego

Tren X

Przypomnijcie sobie mitologiczną wizję zaświatów - wypisz panujących tam bogów i wszelkie mitycznych bohaterów z tej krainy

title of your section

Krótki wstęp

Pytanie retoryczne

Topos ubi est? ubi sunt?

Zawiera w sobie tezę i jest stawiane nie w celu uzyskania odpowiedzi, ale po to, by wyrazić opinię mówiącego i zyskać aprobatę odbiorcy. Pytanie takie wzmaga ekspresję tekstu i angażuje uwagę osób, do których są skierowane.

topos wywodzący się ze starożytności, znany też w średniowieczu. Zazwyczaj realizowany w tekstach literackich jako ciąg powtarzających się pytań o to, gdzie są Ci wszyscy, którzy wypełnili świat swoją sławą. Służy ukazaniu przemijania ludzkiej sławy. Topos ubi est? przjawia się wieloma pytaniami retorycznymi i obrazuje bezowocność poszukiwań w zaświatach zmarłego człowieka.

Definicje do znania, zapisania i zapamiętania

tren X

Wskaż w utworze topos ubi est? Jaka jest jego funkcja

Zanalizuj uważnie wers 15, zwracając uwagę na wtrącenie. Określ jaka jest rola tego wersu w utworze.

Jaki rodzaj pytań dominuje w utworze?

Wyodrębnij w trenie X wstęp, rozwinięcie, punkt kulminacyjny rozważań i konkluzję.

Omów różne wizje zaświatów przedstawione w wierszu. Czy są tylko z jednego kręgu kulturowego?

Zadania

tren XI

Krótki kontekst historyczny

podręcznik wydawnictwa GWO, s. 71

Znaczenie słowa fraszka

Zapisz w zeszycie

Definicja z podręcznika wyd. GWO Sztuka Wyrazu do liceum i technikum, cz. 2, s. 92

Podręcznik, s. 42, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/treny-tren-xi.html

Zapoznajcie się z testem

Przeczytaj cztery pierwsze wersy. Przypomnij sobie fragment z Biblii, który opowiada o podobnej historii: nie ważne, czy jesteś dobrym człowiekiem - zło może Cię spotkać. Która to księga?

Przeczytaj jedną z interpretacji tego fragmentu

Zaproponuj podział utworu na mniejsze części. Umotywuj swoją propozycję.

Określ, w jakim znaczeniu zastosowano w trenie wyraz fraszka.

Wskaż pytania retoryczne w pierwszej części utworu i określ ich funkcję.

Wymień wartości, które są negowane w wersach 1-4.

Zadania do tekstu

Inną interpretacje proponuje Jacek Sokolski, profesor z Uniwersytetu Wrocławskiego. Kliknijcie w chmurkę, by ją przeczytać.

Przeczytajcie wersy od 5 do 8. Kim według Ciebie jest ten wróg? Odpowiedź uzasadnij i zapisz w zeszycie

Wróg

Przypomnij sobie, jaki był ideał człowieka-renesansu.

Rozważ o kim mowa w wersach 9-14. Jak osoba mówiąca w wierszu charakteryzuje ludzi przedstawionych w tym fragmencie utworu?

Nowe zrozumieć tekst. Zrozumieć człowieka, Język polski podręcznik do liceum i technikum, Wydawnictwo WSIP, s. 89.

KRYZYS ŚWIATOPOGLĄDOWY - zachwianie przeświadczenia o słuszności wyznawanych przekonań, prawd. Objawia się wątpliwościami, pytaniami podważającymi dotychczas akceptowane wartości oraz idee, a także polemią z autorytetami. Dyskusja może spowodować przełom w postawie światopoglądowej, jej przewartościowanie. Może też doprowadzić do utwierdzenia w dotychczasowych przekonaniach, do bardziej dojrzałego, świadomego (bo zahartowanego w ogniu dystkusji) hołdowania negowanych wcześciej wartościom i ideom.

przypomnij sobie wers 19 "Trenu IX"

Czy utwór przedstawia kryzys światopoglądowy? Odpowiedź uzasadnij w zeszycie

Porównaj sposób rozumowania podmiotu lirycznego w "Trenie XI" ze sposobem myślenia biblijnego Hioba.

ZADANIE DODATKOWE

dO ZOBACZENIA