Zmysły powonienia, smaku i dotyku

temat

Biologia klasa VII

Zmysły powonienia, smaku i dotyku.

zadanie

3. Określisz jakie receptory znajdują się w skórze.

2. Poznasz rolę zmysłów smaku, powonienia i dotyku.

1. Dowiesz się gdzie są zlokalizowane receptory zmysłu powonienia i zmysłu smaku.

cele lekcji

WĘCH, SMAK I DOTYK

WZROK I SŁUCH

Zmysł jest to zdolność odbierania bodźców ze środowiska. Na każdy ze zmysłów składają się odpowiednie narządy zmysłów, w których najważniejszą rolę odgrywają receptory.

Co to jest zmysł?

Przypomnijmy sobie

Każdy zmysł pełni w organizmie określoną funkcję.

Funkcje zmysłów

Info

Receptorami służącymi do odbierania zapachów są komórki węchowe, znajdują się w jamie nosowej. Cząsteczki związków chemicznych unoszące się w powietrzu dostają się do nosa wraz z wdychanym powietrzem i pobudzają komórki nerwowe do wysyłania impulsów nerwowych.

Och, ten zapach - zmysł powonienia, węch

zadanie

Komórki węchowe leżą w górnej części jamy nosowej, dzięki temu najlepiej odczuwamy zapachy, gdy głęboko wciagniemy powietrze. Wtedy więcej znajdujacych się w nim cząsteczek substancji dociera do receptorów.

Położenie komórek węchowych

O zmyśle powonienia - trochę na wesoło

Video

W obrębie podniebienia, gardła a szczególnie na jezyku znajdują się brodawki smakowe, zawierające setki kubków smakowych. W kubkach smakowych znajdują się komórki reagujące na substancje chemiczne, zawarte w naszych pokarmach.Komórki te wysyłają impulsy do mózgu, który interpretuje je jako wrażenia smakowe.

Mmm, mmm, pyszne - zmysł smaku

Receptory smaków znajdują się w kubkach smakowych. Odbierają one bodźce chemiczne dostarczane przez substancje chemiczne rozpuszczone w wodzie. Dlatego też do pełnego odbioru smaku zjadanego pokarmu bardzo ważne jest jego zwilżenie śliną.

Budowa języka

zadanie

Rodzaje brodawek i ich rozmieszczenie na języku

zadanie

Info

Wyróżniamy pięć smaków: kwaśny, słony, słodki, gorzki i umami (smak kwasu glutaminowego). Smaki słodki, umami i lekko słony zachęcają do spożywania pokarmu, natomist smak gorzki i kwaśny pełnią funkcję ostrzegawczą i zniechęcają do spożycia np. nieświeżego pokarmu.

Rodzaje smaków

Obejrzyj film

Video

Węch i smak to dwa ściśle ze sobą połączone zmysły. W obu przypadkach odbiór wrazeń opiera się na pobudzeniu chemoreceptorów przez substancje chemiczne. Zmysły węchu i smaku współdziałają również ze sobą w zakresie odbioru bodźców ze środowiska. Zapach pokarmu potęguje jego smak, może także zwiększać apetyt.

Współdziałanie węchu i smaku

Nie pal papierosów.

Zaszczep się przeciwko grypie.

Delikatnie szczotkuj język.

Jak chronić węch i smak?

Nawet pozbawieni pozostałych zmysłów moglibyśmy sporo dowiedzieć się o otoczeniu dzięki zmysłowi dotyku. Tysiące receptorów w skórze umożliwia nam rozpoznanie temperatury, powierzchni, odczuwanie ucisku i bólu. Niewidomy rękami czyta i dotykając, "widzi"

Boleśnie gorący temat - zmysł dotyku

zadanie

Info

Twoje oczy, uszy, nos i język zawierają wyspecjalizowane receptory, z kolei w skórze znajdujemy jedynie receptory ogólne, ale są one podzielone na kilka klas, z których każda odpowiada za inne wrażenie dotyku, od delikatnych muśnięć, poprzez uczucie nacisku i drgań, aż po bolesne doznania.

Skóra - narząd dotyku

Alfabet Braille'a

Jest to alfabet dla ludzi niewidomych stworzony przez Louisa Braille'a. Niewidomi, posiadają wrażliwe opuszki palców. Wykorzystują tą umiejętność do czytania. Przesuwając palcami po stronie, wyczuwają wypukłe punkty i rozpoznają poszczególne literki.

Utrata zmysłów

Znaczenie zapachu

Śpiące receptory

Pamięć zapachów

Zapamiętywanie

Ciekawostki

Dziękuję za uwagę!