Żeński układ rozrodczy

Cele lekcji: Poznasz budowę żeńskiego układu rozrodczego. Scharakteryzujesz funkcje narządów żeńskiego układu rozrodczego. Dowiesz się, jak jest zbudowana gameta żeńska i na czym polega jej rola.

ŻEŃSKI UKŁAD ROZRODCZY

ŻEŃSKIE CECHY PŁCIOWE:

- produkcja gamet żeńskich – komórek jajowych - wydzielanie hormonów płciowych: estrogenów, progesteronu, androgenów i prolaktyny -zapewnienie odpowiednich warunków do zapłodnienia i rozwoju płodu - wydanie płodu na świat.

jajowód

jajnik

FUNKCJE ŻEŃSKIEGO UKŁADU ROZRODCZEGO:

pochwa

macica

ŻEŃSKI UKŁAD ROZRODCZY

wzgórek łonowy

łechtaczka

wargi sromowe

Żeńskie narządy rozrodcze dzielimy na zewnętrzne i wewnętrzne.Zewnętrzne narządy płciowe to: - wzgórek łonowy, zbudowany z tkanki tłuszczowej, pokryty włosami łonowymi; - wargi sromowe mniejsze i większe, które w postaci fałdów skórnych ochraniają wejście do pochwy oraz ujście cewki moczowej; - łechtaczka, która zawiera szczególnie dużo komórek czuciowych wzmagających pobudzenie płciowe.

ŻEŃSKI UKŁAD ROZRODCZY

JAJNIKI

Jajniki – parzyste narządy wielkości śliwek, w których znajdują się pęcherzyki jajnikowe. Każdy z nich zawiera komórkę jajową w różnym stadium rozwoju. Gdy pęcherzyk dojrzeje, pęka i uwalnia komórkę jajową, a ta trafia do jajowodu. Uwolnienie z jajnika dojrzałej do zapłodnienia komórki jajowej nazywamy owulacją (jajeczkowaniem).Jajniki produkują żeńskie hormony, m.in. estrogeny

jajowód

jajnik

pochwa

macica

ŻEŃSKI UKŁAD ROZRODCZY

JAJOWODY

Jajowód transportuje komórki jajowe do macicy. Od strony jajnika ma postać lejka; taka budowa ułatwia wychwycenie komórki jajowej. Ściany jajowodu zbudowane są z mięśni gładkich i wyścielone orzęsionym nabłonkiem. Skurcz mięśni i ruch rzęsek umożliwiają przesuwanie komórki jajowej w kierunku macicy, z którą łączy się drugi koniec jajowodu.

jajowód

jajnik

pochwa

macica

ŻEŃSKI UKŁAD ROZRODCZY

POCHWA

Pochwa – nieparzysty, umięśniony kanał z jednej strony obejmujący szyjkę macicy, a z drugiej uchodzący na zewnątrz. Przez pochwę do dróg rodnych kobiety dostają się komórki rozrodcze mężczyzny; tędy także odprowadzana jest krew miesiączkowa, a podczas porodu przez kanał pochwy dziecko wydostaje się na świat.

jajowód

jajnik

pochwa

macica

ŻEŃSKI UKŁAD ROZRODCZY

MACICA

-Macica – nieparzysty narząd, którego ściany są zbudowane z silnie rozbudowanej tkanki mięśniowej gładkiej i pokryte grubą warstwą błony śluzowej. Mięśnie w czasie trwania ciąży rozciągają się, dostosowując wielkość macicy do wielkości rozwijającego się płodu, a podczas porodu kurczą się, pomagając dziecku opuścić organizm matki. Silnie rozwinięta śluzówka zaopatrzona w liczne naczynia krwionośne umożliwia zagnieżdżenie się zarodka oraz stwarza warunki do rozwoju płodu. Macica ma kształt gruszki; jej szersza część, zwana trzonem, skierowana jest do góry, dolna, węższa, tworzy zwróconą do dołu szyjkę.

jajowód

jajnik

pochwa

macica

ŻEŃSKI UKŁAD ROZRODCZY

Osłonka przejrzysta pełni funkcje ochronne.

Gameta żeńska, czyli komórka rozrodcza, to komórka jajowa. Nie posiada ona zdolności ruchu i jest największą z ludzkich komórek. Zdolna do zapłodnienia, dojrzała komórka jajowa zawiera żółtko, stanowiące materiał odżywczy dla zarodka. Zarodek będzie z niego korzystać do momentu zagnieżdżenia się w błonie śluzowej macicy. Wędrówka gamety żeńskiej w jajowodzie trwa 72 godziny. Po tym czasie traci ona zdolność do zapłodnienia.

ŻEŃSKI UKŁAD ROZRODCZY

NOTATKA: 1. Funkcje żeńskiego układu rozrodczego:a) wytwarzanie gamet żeńskich – komórek jajowychb) wytwarzanie żeńskich hormonów płciowychc) zapewnienie warunków do wzrostu i rozwoju dziecka.2. Budowa żeńskiego układu rozrodczego:a) narządy płciowe zewnętrzne – wzgórek łonowy, wargi sromowe większe, wargi sromowe mniejsze, łechtaczkab) narządy płciowe wewnętrzne:-jajniki – produkują gamety żeńskie i hormony płciowe- jajowody – transportują komórki jajowe do macicy- macica – w niej rozwijają się zarodek i płód- pochwa – umożliwia wprowadzenie nasienia do żeńskich dróg rodnych, a podczas porodu tworzy kanał wyprowadzający dla płodu.

Sprawdź się

ŻEŃSKI UKŁAD ROZRODCZY