Wyprawy krzyżowe

Wyprawy krzyżowe

1095-1291

1095 rok

1291 rok

1204 rok

1100 rok

od 1113 do 1190 roku

3

4

5

1

2

6

8

7

1096 rok

9

Synod w Clermont

IV krucjata

I krucjata

Urban II - papież, który w 1095 roku podczas synodu w Clermont wezwał wiernych do pomocy chrześcijanom w Ziemi Świętej. Papież obiecywał zbawienie i rozgrzeszenie wszystkim, którzy wezmą udział w walkach z muzułmanami. Przyczyny zorganizowania pierwszej krucjaty:

• agresywne działania Turków seldżuckich przeciwko chrześcijanom
• zakaz prowadzenia pielgrzymek do Ziemi Świętej
• chęć odebrania Ziemi Świętej z rąk muzułmańskich
• zmiana stosunku Kościoła do idei walki zbrojnej oraz idei rycerstwa, ideał rycerza Chrystusa walczącego
• pokój boży, czyli niedopuszczalne walki między chrześcijanami, a wskazane wyprawy krzyżowe
• dawniej rozpatrywali historycy, że brak ziemi dla synów rycerskich, chęć wzbogacenia się przez rycerstwo było ważną przyczyną, obecnie bardziej historycy skupiają się na pobudkach religijnych

-

Po krucjacie ludowej nastąpiła właściwa krucjata rycerska, która miała miejsce od 1096 do 1099 roku. W tym okresie do Ziemi Świętej ruszyły 4 armie złożone głównie z rycerzy romańskich. Dowodzili nimi możnowładcy, chociaż formalnie zwierzchność nad nimi - w imieniu papieża - sprawował legat. Zachodni rycerze ze zmiennym szczęściem wojowali w Ziemi Świętej. Udało im się zdobyć szturmem Jerozolimę w 1099 roku, po czym dopuścili się wobec bezbronnych mieszkańców rzezi.

W trakcie wypraw krzyżowych zrodziła się - poprzez próby utworzenia stałych wojsk krzyżowców - idea zakonów rycerskich. W ten sposób w Palestynie powstały trzy najważniejsze zakony rycerskie - joannitów (1113 rok), templariuszy (1118 rok) i krzyżacki (1190 rok). Rycerze, którzy wstępowali do tych zakonów, składali śluby zakonne opierające się na posłuszeństwie, czystości i ubóstwie. Oprócz tego ślubowali walkę z niewiernymi, czyli muzułmanami. Do zakonu joannitów wstępowali głównie rycerze pochodzenia włoskiego. Jego znakiem rozpoznawczym był biały krzyż na czerwonym tle. Templariusze, czyli Zakon Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona był zasilany głównie rycerzami pochodzenia francuskiego. Jego godłem był symbol męczeństwa, czyli czerwony krzyż na białym tle. Powstały najpóźniej zakon krzyżacki nosił pełną nazwę Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie. Na ziemiach polskich, dokąd jego rycerze zostali sprowadzeni w 1226 roku, byli głównie nazywani Krzyżakami. Przede wszystkim do zakonu tego wstępowali rycerze pochodzenia niemieckiego.

W wyniku I krucjaty utworzono 4 państwa na Bliskim Wschodzie: hrabstwo Edessyksięstwo Antiochiihrabstwo TrypolisuKrólestwo Jerozolimy (1100 r.) z Baldwinem jako władcą. Baldwin I Państwa krzyżowców na Bliskim Wschodzie.

Zmierz się z krzyżówką

1. Polski książę, który jako jedyny wziął udział oficjalnie w wyprawie krzyżowej do Ziemi Świętej.
2. Miejsce, gdzie chrześcijanie zostali wezwani przez papieża Urbana II do odzyskania z rąk muzułmańskich Ziemi Świętej.
3. … Seldżuccy – opanowali Palestynę i Syrię oraz ziemie bizantyjskie w Azji Mniejszej i odcięli chrześcijan od miejsc świętych.
4. Zakonnicy, którzy po wycofaniu z Ziemi Świętej założyli swoje państwo nad Bałtykiem.
5. Zakonnicy, którzy po klęsce wypraw krzyżowych osiedlili się najpierw na Cyprze, a następnie na Rodos.
6. Obszar, gdzie krzyżowcy utworzyli różne państewka będące pod stałym zagrożeniem ze strony muzułmanów.
7. Zdobyciem tego miasta zakończyła się czwarta wyprawa krzyżowa w 1204 roku.
8. Miasto, którego zdobyciem zakończyła się pierwsza wyprawa krzyżowa.

Piotr Pustelnik poprowadził do Ziemi Świętej tzw. wyprawę ludową złożoną z biedoty, marginesy społecznego, czy zubożałego rycerstwa. Zbieranina ta dopuszczała się po drodze rabunków, pogromów na ludności żydowskiej. W efekcie większość została rozbita przez władcę Węgier. Ci, którzy dotarli do wybrzeży Azji Mniejszej z łatwością zostali rozbici przez Turków, wzięci do niewoli, a następnie sprzedani. Trasa przemarszu uczestników krucjaty ludowej.

Podczas krucjat wzięli udział liczni władcy i możnowładcy. Na Bliskim Wschodzie byli m.in.:

• I krucjata - Gotfryd z Bouillon i jego brat Baldwin
• II krucjata - władca Niemiec (Konrad III), Francji (Ludwik VII), polski książę (Henryk Sandomierski)
• III krucjata - cesarz Niemiec (Fryderyk I Barbarossa), władcy Anglii (Ryszard Lwie Serce) i Francji (Filip II)
• VI i VII krucjata - władca Francji (Ludwik IX)

Gotfryd z Boullion Fryderyk I Barbarossa Ryszard Lwie Serce

Piotr Pustelnik poprowadził do Ziemi Świętej tzw. wyprawę ludową złożoną z biedoty, marginesy społecznego, czy zubożałego rycerstwa. Zbieranina ta dopuszczała się po drodze rabunków, pogromów na ludności żydowskiej. W efekcie większość została rozbita przez władcę Węgier. Ci, którzy dotarli do wybrzeży Azji Mniejszej z łatwością zostali rozbici przez Turków, wzięci do niewoli, a następnie sprzedani. Trasa przemarszu uczestników krucjaty ludowej.

Skutki krucjat:

• wzmocnienie pozycji Kościoła pod względem politycznym (opieka nad władcami państewek krzyżowców) lub materialnym (odkupywanie dóbr przywiezionych przez krzyżowców do Europy)
• rozwój gospodarki towarowo-pieniężnej, handlu, żeglugi po Morzu Śródziemnym
• rozwój miast włoskich (Wenecja, Genua, Piza) czy innych miast pośredniczących w kontaktach żeglugowych między Europą a Bliskich Wschodem (Marsylia) – handel lewantyński
• Europejczycy skorzystali z dorobku Wschodu, Arabów/muzułmanów czy Bizancjum
• przeszczepienie kultury wschodniej na europejski grunt w postaci: tkaniny (jedwab, adamaszek), dywany, żywność (ryż, owoce orientalne, przyprawy, cukier z trzciny cukrowej)
• udoskonalenie sztuki wojskowej oraz uzbrojenia EuropejczykówEuropejczycy poznawali nowe kontynenty, kraje i ludy,
• pojawiły się herby wśród rycerstwa oraz nowe obyczaje.