Tajemniczy ogród - cykl lekcji

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Przygotowała: Anna Stasiak

Poznaj autorkę powieści

Lekcja 1

Temat: Bliskie czy odległe? Co możemy powiedzieć o realiach świata przedstawionego w powieści „Tajemniczy ogród”?

Jeśli miałeś problem z wykonaniem notatki, możesz sprawdzić poprawność zapisu:

Krótkie przypomnienie lektury znajdziesz tutaj:

Sprawdź, czy wiesz, z jakich elementów składa się świat przedstawiony utworu literackiego.

Teraz już wiesz, więc opisz każdy z tych pięciu elementów tak, by w Twoim zeszycie powstała notatka.

Narracja Narrator w powieści "Tajemniczy ogród" jest wszechobecny i wszechwiedzący, nie zaznacza swojej obecności i ukrywa się za światem przedstawionym. Jego zadanie polega wyłącznie na przedstawieniu wydarzeń i przybliżeniu postaci, ich zachowania i myśli. Nie ocenia bohaterów wprost, lecz często przytacza opinie o nich. Zastanów się, jak nazywamy taki rodzaj narracji. Opisz dokładnie to zagadnienie w zeszycie.

WAŻNA WIADOMOŚĆ! Najczęściej spotykasz w utworach literackich narrację prowadzoną w 1. osobie (nazywamy ją narracją pamiętnikarską) lub w 3. osobie (taki narrator, który opowiada w 3. osobie nazywany jest narratorem wszechwiedzącym).

Czas wydarzeń Notatkę stwórz w postaci tabelki. Przypomnę Ci, jaka jest różnica między akcją a fabułą AKCJA to ciąg wydarzeń, czyli działań bohaterów, prowadzących do jakiegoś celu. FABUŁA wszystkie wydarzenia przedstawione w utworze literackim (również te niewchodzące w skład akcji, dziejące się np. przed rozpoczęciem akcji lub po jej zakończeniu). Czas akcji:Czas fabuły:

W określeniu czasu akcji pomóc Ci mogą te cytaty: - gdy Mary przybyła do domu wuja "wszystko wyglądało jakoś smutno i zimowo"; - Colin wprowadził ojca do ogrodu "pełnego jesiennych kwiatów".

Miejsce akcji Nadal notuj w tabeli PaństwoHrabstwoPosiadłośćPoza posiadłością lorda

Sprawdź, czy myślimy podobnie Odległe realia: inne czasy, inna kultura, inne warunki życia. Książka ma jednak walory poznawcze: poznajemy zwyczaje panujące w dawnej Anglii czy Indiach. Dowiadujemy się o: stosunkach panujących między służbą a właścicielami w bogatym domu, wnętrzu domu, meblach, jedzeniu, codziennych rytuałach. Poznajemy warunki życia biednej rodziny wiejskiej. Odnajdujemy realistyczne opisy przyrody.

Bohaterowie Pamiętaj, by nadal notować w tabeli DzieciDorośli - kim byli?

Frances Eliza Hodgson Burnett (1849 – 1924) – pisarka angielska. Gdy miała 3 lata, zmarł jej ojciec. Wychowywała się w ubogiej dzielnicy Manchesteru. Wcześnie nauczyła się czytać. W wieku 7 lat napisała pierwszy wiersz. W 1865 roku wyjechała na stałe z matką i pięciorgiem rodzeństwa do Stanów Zjednoczonych. Po śmierci matki zarobkowała pisaniem. Rozgłos i powodzenie przyniosła jej książka dla dzieci „Mały lord”. Burnett napisała około 40 powieści, głównie dla dzieci. Oprócz „Małego lorda” do najbardziej znanych jej powieści należą „Mała księżniczka” i „Tajemniczy ogród”.

Wydarzenia Zagraj i sprawdź, czy dokładnie pamiętasz przebieg wydarzeń opisanych w utworze Francis Burnett. Następnie zapisz plan wydarzeń w zeszycie.

Porównaj realia świata przedstawionego w powieści ze współczesnymi realiami. Sformułuj wnioski.

Lekcja 2

1

2

3

4

Na dziś to już wszystko. Dziękuję Ci za współpracę!

5

Temat: Mary, Dick czy Colin? Który z bohaterów zyskał moją największą sympatię i dlaczego?

Co wiesz o Mary, Dicku i Colinie? Sprawdź!!! Wykonaj ćwiczenie, a potem zapisz informacje w zeszycie.

Zbierz informacje na temat wyglądu zewnętrznego, charakteru i usposobienia bohaterów. Pracuj z tekstem lektury. Wnioski zapisz w tabeli. MARYCOLINDICKwyglądwyglądwyglądw Indiach:potem:na początku:potem:charakter, usposobieniecharakter, usposobieniecharakter, usposobieniena początku:potem:na początku:potem:

Który z bohaterów zyskał Twoją największą sympatię i dlaczego? Napisz w zeszycie krótką odpowiedź na to pytanie. Nie zapomnij uzasadnić swojego zdania!

Praca domowa: Opiszę wybranego bohatera według podanego planu: 1. Przedstawienie postaci. 2. Opis wyglądu zewnętrznego. 3. Cechy charakteru z uzasadnieniem. 4. Dlaczego bohater zyskał moją sympatię? Gotową pracę prześlij do mnie. Bardzo chętnie ją przeczytam

Lekcja 3

1

2

3

4

5

Dziękuję, że tak pięknie pracowałeś!

Temat: Dlaczego lord Craven unikał Colina? Rozmawiamy o trudnych relacjach ojca z synem.

Zastanów się, czy Colin był hipochondrykiem. Jeśli tak uważasz, podaj argumenty na poparcie twierdzenia, a następnie zastanów się jaka była przyczyna jego hipochondrii.

Zbierz informacje na temat życia i relacji Colina z ojcem. wnioski zapisz w karcie pracy, którą możesz pobrać i wydrukować lub przerysować do zeszytu.

Zapewne doszedłeś do wniosku, że prawdopodobną przyczyną hipochondrii chłopca były niewłaściwe relacje z ojcem.

Podaj propozycje postępowania, które zapobiegną ponownemu oddaleniu się ojca od syna. Możesz je zanotować w formie słoneczka skojarzeniowego.

Czy myślimy podobnie? Sprawdź! Powinni razem wyjeżdżać, powinni jak najwięcej ze sobą rozmawiać, powinni dużo wspólnie przebywać, powinni wynagrodzić ludziom wyrządzone krzywdy, ojciec musi opowiedzieć Colinowi o jego matce, powinni wspólnie pomagać ludziom z hrabstwa.

1

2

3

4

Lekcja 4

5

6

7

Bystre oko

Temat: Jaką rolę w życiu trójki dzieci odegrał tajemniczy ogród?

Utwórz słoneczko skojarzeniowe do wyrazu ogród.

Opowiedz o wizycie w ogrodzie, który wywarł na Tobie największe wrażenie. Zapewne zwróciłeś uwagę na to, że ogród jest terenem uporządkowanym, są w nim wyznaczone alejki, ścieżki, grządki, pojawiają się trawniki czy klomby z kwiatami.

Na pewno doskonale pamiętasz historię ogrodu. Był on ulubionym miejscem państwa Cavenów, często tam przebywali, rozmawiali, czytali; w ogrodzie zginęła pani Craven, dlatego ogród został zamknięty.

Zbierz informacje na temat wyglądu tajemniczego ogrodu. W tym celu poszukaj w tekście lektury fragmentu, który opisuje:

• kiedy Mary weszła do niego po raz pierwszy (od początku rozdziału IX)
• wyglądzie miejsca po zmianach, jakie w nim zaszły na skutek działań dzieci. (początek rozdziału XXIII od słów: „Istotnie czarami zdawać się mogły miesiące następne…”)

Spróbujmy odczytać przenośne znaczenie (symbolikę) ogrodu. OGRÓD Znaczenie dla bohaterów Przenośne znaczenie

• przywrócił Mary i Colinowi wiarę w siebie;
• pomógł im odzyskać utraconą radość życia;
• pozwolił zrozumieć, co jest naprawdę ważne w życiu;
• dzięki kontaktowi z naturą zmienili się w dzieci radosne i zadowolone z życia.

• ogród przypomina biblijny raj, w którym człowiek był szczęśliwy;
• ogród jest wyobrażeniem ludzkiej duszy, która również wymaga pielęgnacji;
• ogród wskazuje na uzdrawiającą moc natury;
• zamknięty ogród jest wyobrażeniem najskrytszych ludzkich myśli.

Praca domowa: Opisz tajemniczy ogród według podanego planu: Wstęp: Tragiczna historia ogrodu. Rozwinięcie: Opis ogrodu po zmianach, jakie w nim zaszły dzięki pracy dzieci. Zakończenie: Jaką rolę w życiu dzieci odegrał ogród?

Zagraj i upoluj wszystkie synonimy słowa ogród

"Tajemniczy ogród"w reżyserii Agnieszki Holland

Wzruszająca opowieść o przyjaźni trojga dzieci.Pewnego dnia Mary znajduje opuszczony i zaniedbany ogród. Wraz z pomocą miejscowego chłopca, Dickona udaje jej się przywrócić go do życia. Postanawia, że odtąd będzie to miejsce wspólnych zabaw.Zaprasza tam też swego kalekiego kuzyna Colina. Udaje im się stworzyć baśniową oazę pełną pięknych kwiatów, zielonych drzew i krzewów. Jednocześnie umacnia się ich przyjaźń.

Obejrzyj film

+info

Ciekawostki o filmie Zdjęcia do filmu kręcono w Knaresborough, Eton, Ripon, Harrow, Luton i Londynie (Anglia, Wielka Brytania). Korytarz prowadzący do pokoju Colina, jak również samo wnętrze jego pokoju są ozdobione gobelinami z wizerunkami Edwarda VI - chorowitego króla, który zmarł w wieku lat szesnastu. Tekst "zaklęcia", które recytują dzieci, jest łańcuchem bezsensownych słów, wymyślonym przez 12-letniego siostrzeńca Agnieszki Holland. Uprzednio próby napisania tekstu podjęło się kilku prestiżowych, hollywoodzkich pisarzy piosenek, lecz ich propozycje zostały odrzucone. Scena "czarów" nie występuje w książce. Większa część filmu została nakręcona podczas wakacji, dzięki czemu trójka młodych aktorów nie miała konfliktów ze szkołą. W pierwszej kolejności nakręcono sceny letnie, jesienne dopiero później, chociaż w filmie pojawiają się one w odwrotnej kolejności. Było to związane z faktem, że łatwiej jest zrywać liście z drzew, niż je z powrotem przyczepiać. Filmowcy poszukiwali istniejącego ogrodu, który można by było wykorzystać na potrzeby filmu. Jedną z faworyzowanych lokalizacji było Fountains Abbey w Yorkshire, lecz nie uzyskano pozwolenia na kręcenie. Ostatecznie ogród został stworzony na potrzeby filmu w Pinewood Studios. Kate Maberly miała w tamtym czasie krótkie włosy, w filmie nosiła perukę. Z powodu zakazu łapania rudzików (gili), w dalekich ujęciach korzystano z wróbli. Pozostałe ujęcia (zbliżenia) wykonali fotografowie dzikiej przyrody, za model mając wolnego rudzika, któremu przymilali się robakami, czekając na odpowiednie spojrzenie lub pozę.

Lekcja 5

1

2

3

4

5

6

Dziękuję za uwagę

Temat: Magiczna siła przyjaźni i natury w filmie Agnieszki Holland „Tajemniczy ogród”.

Film, który obejrzałeś, powstał na podstawie książki Frances Hodgson Burnett. Takie przeniesienie tekstu literackiego na ekran, dostosowanie go do potrzeb filmu nazywamy adaptacją filmową. Zapisz znaczenie pojęcia w zeszycie.

Tekst i film to dwa rożne teksty kultury. Zwróć uwagę na różnice między nimi, odpowiedz pytania: Z czego stworzony jest tekst literacki? Kto jest jego twórcą? Co natomiast jest tworzywem filmu? Kogo uznajemy za twórcę dzieła filmowego? Kto kieruje pracą zespołu tworzącego film, jest odpowiedzialny za jej ostateczny efekt?

Wnioski zapisz w formie notatki w zeszycie. Tekst literacki Film Tworzywo słowo obraz, dźwięk Twórca pisarz, poeta zespół ludzi w skład którego wchodzą: aktorzy– odtwórcy ról, operatorzy kamer– osoby odpowiedzialne za realizację zdjęć do filmu, pracę kamer, operatorzy dźwięku– osoby odpowiedzialne za nagrywanie dźwięku i ścieżkę dźwiękową filmu, scenografowie– osoby zajmujące się oprawą plastyczną dzieła (dekoracje, kostiumy), scenarzysta– autor scenariusza, czyli literackiego projektu utworu filmowego, montażyści – osoby dokonujące montażu, łączenia zdjęć, obrazów, reżyser– główny autor dzieła filmowego, koordynator pracy wieloosobowej ekipy realizacyjnej.

Reżyserem „Tajemniczego ogrodu" jest Polka, autorka wielu znanych dzieł filmowych, Agnieszka Holland.

• Spróbuj odpowiedzieć na pytania:

1. O czym mówi ten film?
2. Jakie wrażenia, uczucia w Tobie wywołał?
3. Co Ci się w nim szczególnie podobało, co zainteresowało?
4. Czyimi oczyma oglądamy świat przedstawiony w filmie?

Pamiętasz dzisiejszy temat lekcji? Zastanów się nad tymi zagadnieniami:

1. Dlaczego możemy powiedzieć, że oddziaływanie przyjaźni i natury miało magiczną moc?
2. W jaki sposób twórcy „Tajemniczego ogrodu" uwydatnili niezwykłą siłę przyrody?
3. Które obrazy, zdjęcia tworzą szczególny, tajemniczy, niezwykły nastrój filmu?
4. Co jeszcze służy wywołaniu tego nastroju?

Na pewno oglądając film, zwróciłeś uwagę na obrazy przedstawiające wrzosowiska, łąki wokół zamku, ogród pełen kwiatów, zbliżenia rozkwitających, zapuszczających korzenie w głąb ziemi kwiatów. Warta uwagi jest też piękna muzyka. Autorem zdjęć jest Jerzy Zieliński, zaś twórcą muzyki do filmu również Polak, kompozytor – Zbigniew Preisner.

Książka i film, który jest jej adaptacją noszą tytuł „Tajemniczy ogród".

1. Na czym polegała tajemnica ogrodu?
2. Jak rozumiesz słowa Mary wypowiedziane w ostatniej scenie filmu: „Jeśli umiecie patrzeć, zobaczycie, że cały świat jest ogrodem."