Eten i etyn

Barbara Kałążny

Eten i etyn

Właściwości i zastosowanie węglowodorów nienasyconych

Poznaliśmy już budowę i nazewnictwo węglowodorów nienasyconych.Teraz omówimy ich właściwości i zastosowanie. Skupimy się na związkach, które są pierwsze w szeregu homologicznym alkenów i alkinów.

Alkany , alkeny i alkiny mają wiele podobieństw - w końcu wszystkie te związki zbudowane są podobnie - tylko z dwóch pierwiastków - węgla i wodoru.

Cechy wspólne wszystkich węglowodorów to:

• są nierozpuszczalne w wodzie i od niej lżejsze,
• ich temperatura wrzenia oraz gęstość wzrasta wraz ze wzrostem ilości atomów węgla w cząsteczce,
• ich lotność maleje wraz ze wzrostem ilości atomów węgla w cząsteczce,
• ulegają reakcjom spalania!

Właściwości węglowodorów nienasyconych (alkenów, alkinów) - CECHY WSPÓLNE z węglowodorami nasyconymi (alkanami).

Czy potrafisz wskazać które z tych równań przedstawia reakcję spalania całkowitego?Czy pamiętasz na czym polega spalanie niecałkowite? (jeśli nie, zerknij do notatek z poprzednich lekcji o alkanach. Reakcje spalania alkenów i alkinów zapisuje się analogicznie).

Przykładowe reakcje spalania alkenów i alkinów

spalanie całkowite

etyn tlen węgiel tlenek wodoru

penten tlen tlenek węgla(II) tlenek wodoru

propen tlen tlenek węgla(IV) tlenek wodoru

Czy potrafisz wskazać które z tych równań przedstawia reakcję spalania całkowitego?Czy pamiętasz na czym polega spalanie niecałkowite? (jeśli nie, zerknij do notatek z poprzednich lekcji o alkanach. Reakcje spalania alkenów i alkinów zapisuje się analogicznie).

Przykładowe reakcje spalania alkenów i alkinów

Węglowodory nienasycone są jednak bardziej reaktywne od węglowodorów nasyconych. Wynika to z obecności wiązań wielokrotnych, które są słabe i łatwo ulegają rozerwaniu . Zachodzić mogą wówczas tzw. reakcje PRZYŁĄCZANIA takich cząsteczek jak:

Właściwości węglowodorów nienasyconych (alkenów, alkinów) - RÓŻNICE między węglowodorami nasyconymi (alkanami).

Przykład 1. - Przyłączanie wodoru do etenu.

Jak zapisywać reakcje przyłączania?

Przykład 2. - Przyłączanie wodoru do etynu.

Jak zapisywać reakcje przyłączania?

Przykład 3. - Przyłączanie bromudo etenu.

Jak zapisywać reakcje przyłączania?

Przykład 3. - Przyłączanie bromudo etynu.

Jak zapisywać reakcje przyłączania?

1. di-
2. tri-
3. tetra-

Podobnie możemy zapisywać równania z udziałem innych cząsteczek niż wodór czy brom. Zauważmy , że w wyniku reakcji przyłączania może powstać produkt, który jest pochodną węglowodoru zawierającą atomy fluorowców. Wówczas zapisujemy w nazwie przedrostek mówiący ile i jakie atomy pojawiły się zamiast wodoru w węglowodorze. Zauważmy też, że w przypadku alkinów, które mają wiązanie potrójne, możemy rozerwać więcej wiązań i przyłączyć więcej cząsteczek. Dlatego alkiny są bardziej reaktywne od alkenów.

Jak zapisywać reakcje przyłączania?

klikaj na punkty i odczytuj informacje

- najprostszy spośród alkenów

Eten

klikaj na punkty i odczytuj informacje

- najprostszy spośród alkinów

Etyn

Any questions?

Dziękuję za uwagę