"Moja piosnka (II)" Cypriana Kamila Norw

Do kraju tego, gdzie kruszynę chlebaPodnoszą z ziemi przez uszanowanieDla d a r ó w Nieba…Tęskno mi, Panie… *Do kraju tego, gdzie winą jest dużąPopsować gniazdo na gruszy bocianie,Bo wszystkim służą…Tęskno mi, Panie… *Do kraju tego, gdzie pierwsze ukłonySą – jak odwieczne Chrystusa wyznanie:„B ą d ź p o c h w a l o n y !”Tęskno mi, Panie… *Tęskno mi jeszcze i do rzeczy innej,Której już nie wiem, gdzie leży mieszkanie,Równie niewinnej…Tęskno mi, Panie…

Dziękuję za uwagę

*Do bez-tęsknoty i do bez-myślenia,Do tych, co mają t a k za t a k – n i e za n i e –Bez światło-cienia…Tęskno mi, Panie… *Tęskno mi owdzie, gdzie któż o mnie stoi?I tak być musi, choć się tak nie staniePrzyjaźni mojej!…Tęskno mi, Panie…

Moja piosnka (II)

Cyprian Kamil Norwid

+info

Poznaj sylwetkę autora: CYPRIAN NORWID (1821–1883) – twórca wszechstronny – poeta, dramaturg, prozaik, malarz, rzeźbiarz. Urodził się pod Warszawą, lecz jego ojciec pochodził z rodziny litewskiej, matka zaś z rodu króla Jana III Sobieskiego. Wcześnie osierocony (ojciec zmarł w więzieniu za długi), wyjechał z Polski w wieku 21 lat. Do kraju już nie wrócił. Florencja, Rzym, Berlin, Paryż – to kolejne etapy jego emigracyjnego życia. Poznał Juliusza Słowackiego, Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza. Stylu pisania autora Dziadów nie cenił. Był dla niego zbyt śpiewny, uczuciowy, rzewny i malowniczy. Patriotyzm Pana Tadeusza nazywał „kapuścianym”. Norwid marzył o stworzeniu nowego stylu pisania poezji, całkowicie odmiennego od stylu Mickiewicza. Mówił, że „po mężu, który ukształca smak (tu: gust literacki) swojego narodu najgenialniejszym bywa ten, który go psuje”. Norwid chciał być tym geniuszem. Rzeczywiście stworzył nowy język poezji – zrezygnował z barwnych opisów krajobrazu, wprowadzał do wierszy archaizmy*, neologizmy* (częściej niż współcześni mu poeci), zwroty zaczerpnięte z mowy potocznej. Posługiwał się symbolami*, alegoriami*, ironią*. Pisał językiem oszczędnym i wieloznacznym. Zmuszał tym odbiorców do twórczego wysiłku. Współcześni mu czytelnicy tego wysiłku nie podjęli. Twórczość Norwida została przez nich odrzucona. Za życia poety niemal nic z jego utworów się nie ukazało. Żył więc, i to bardzo nędznie, ze sprzedaży swoich prac malarskich i rzeźbiarskich. Nie powiódł się poecie również wyjazd „za chlebem” do Stanów Zjednoczonych. Żadna z jego miłości nie okazała się szczęśliwa. Zmęczony życiem, skrajnie ubogi i chory Norwid zamieszkał w końcu w zakładzie opiekuńczym św. Kazimierza pod Paryżem. Zmarł niemal w całkowitym zapomnieniu. Niełatwa twórczość literacka Norwida czekała pół wieku na odkrycie. Dziś uważa się tego twórcę za poetę wielkiego, wręcz genialnego, lecz nadal trudnego i wymagającego.

1

2

3

4

5

Wysłuchaj recytacji wiersza:

Temat: Inny odcień tęsknoty - "Moja piosnka (II)" Cypriana Kamila Norwida.

Podaj skojarzenia ze słowem Polska

Okoliczności, w jakich podmiot liryczny mówi słowa wiersza:

Zastanów się za czym tęskni podmiot liryczny? Poszukaj słów kluczy w poszczególnych strofach.

Scharakteryzuj podmiot liryczny.

DO KRAJU TEGO, GDZIE... ... okazuje się szacunek dla darów bożych, np. dla kruszyny chleba.

DO KRAJU TEGO, GDZIE... ... szanuje się przyrodę (nie niszczy się bocianich gniazd).

DO KRAJU TEGO, GDZIE... ... ludzie okazują głęboką wiarę i codzienną pobożność, przestrzega się chrześcijańskich obyczajów (powitanie odbywa się w imię boże: „Bądź pochwalony!”).

DO RZECZY INNEJ...– do uczciwości, prostoty – przejrzystego systemu wartości.

Wniosek: Czyli do Polski, ale wyidealizowanej, ukazanej poprzez rozpoznawalne symbole (szacunek dla chleba, bocianie gniazda, pozdrowienie „Bądź pochwalony!”).

DO RZECZY INNEJ...– do czyjejś troski, opieki, miłości, przyjaźni – do poczucia, że komuś na nas zależy.

Wniosek: Czyli do świata porządku moralnego.

• bez-tęsknota, bez-myślenie – poczucie wyciszenia, uspokojenia, wewnętrzna harmonia;
• bez światło-cienia – przejrzystość moralna, uporządkowany system wartości.

KTO TĘSKNI?• człowiek pozbawiony ojczyzny, emigrant;• człowiek wyobcowany;• ktoś, kto nie chce (nie potrafi) zaakceptować reguł rządzących światem, który go otacza;• wieczny wędrowiec, podróżnik, tułacz.

Podsumuj wiadomości: