3

Ptaki- kręgowce zdolne do lotu

Temat:

2

1

4

Czego dziś się dowiesz?

Tak dla powtórki...

Środowisko życia

Budowa ptaków

13

2

3

Budowa i rodzaje piór

Przystosowania do lotu

Rozmnażanie i rozwój

4

5

6

W świecie ptaków

Opieka nad potomstwem

Ptasie radio

7

8

9

Co im zagraża i jak je chronić?

Znaczenie w przyrodzie i dla człowieka

Coś dla ciekawskich

10

11

12

Ptaki- co to za zwierzęta ?

1

1

Ptaki -

to kręgowce stałocieplne.Jako jedyne zwierzęta, posiadają pióraoraz opanowały zdolność do lotu.Posiadają cztery kończyny, przy czym przednie są przekształcone w skrzydła, ich szczęki z kolei przekształciły sięw dziób.

+info

Klik ----->

Wszystkie ptaki są potomkami latających gadów, które wymarły 66 milionów lat temu. Dowodem pokrewieństwa gadów i ptaków są na przykład szczątki archeopteryksa. Ptaki odziedziczyły po gadach wiele cech budowy zewnętrznej i wewnętrznej. Inne cechy wykształciły się u ptaków wraz z ciągłym doskonaleniem przystosowań do lotu.

Zwierzęta stałocieplne

Zwierzęta zmiennocieplne

VS

Ryby

Płazy

Gady

Ptaki

Ssaki

+info

Stałocieplność

to zdolność do utrzymania stałej temperatury ciała, niezależnie od temperatury otoczenia.Ptaki utrzymują wsględnie stałą temepraturę ciała ok.. 41‑42°C.Jeśli chcesz dowiedzieć się dlaczego ptaki utrzymują taką wysoką temperaturę to kliknij na +info.

Temperatura (w °C) poszczególnych części ciała ptaka w czasie szesnastostopniowego mrozu

Jest to wynikiem:wysokiego tempa przemian zachodzących wkomórkach; by je utrzymać, ptaki zużywają duże ilości pokarmu itlenu, aznaczną część energii zawartej wpożywieniu przekształcają wciepło;obecności tkanki tłuszczowej ipiór, które chronią przed utratą ciepła;zdolności do chłodzenia ciała poprzez wyparowanie wody (ziajanie) oraz do zachowań chroniących przed przegrzaniem i wychłodzeniem.

Środowisko życia

Dzięki wykształceniu stałocieplności ptaki posiadły zdolność do życia we wszystkich typach ekosystemów na wszystkich kontynentach ( kliknij w znacznik na mapie, a poznasz niektórych mieszkańców kontynentów).

2

Ameryka Południowa- Papuga Ara

Australia- Struś Emu

Afryka- Struś afrykański

Ameryka Północna- Bielik amerykański

Antarktyda- Pingwin Cesarski

Azja- Bażant złocisty

Europa- Bocian biały

Budowa ptaków

3

+info

Ptaki nie mają gruczołów potowych, dlatego nie mogą się pocić. Chłodzenie organizmu odbywa się w płucach iworkach powietrznych, gdzie zachodzi parowanie wody do wypełniającego je powietrza

Przystosowania do lotu

Ciało pokryte cienką i suchą skórą, z której wyrastają pióra. Pióra nadają opływowy (aerodynamiczny) kształt ciała oraz zwiększają powierzchnię ptaków podczas lotu.Kości ptaków są pneumatyczne – mają w środku przestrzenie wypełnione powietrzem., dzięki temu ciało tych zwierząt jest lekkie.Kończyny przednie ptaków mają postać skrzydeł.Posiadają silne mięśnie poruszające skrzydłami. Są one przyczepione do szerokiego grzebienia znajdującego się na mostku.Czaszka ptaków pozbawiona jest zębów, które obciążałyby głowę podczas lotu.Ptaki posiadają rurkowate płuca połączone z workami powietrznymi. Dzięki worką powietrznym, świeże powietrze przepływa przez płuca podczas wdechu i wydechu. Dzięki temu ich układ oddechowy jest bardzo wydajny (organizm ptaków produkuje więcej energii do latania i utrzymania stałej temperatury).

4

+info

Budowa i rodzaje piór

Pióra ptaków dzieli się na puchowe i konturowe – pokrywowe, lotki i sterówki. Pióra puchowe wraz z zawartym między nimi powietrzem tworzą warstwę, która chroni ptaka przed zimnem. Pióra pokrywowe przykrywają puch i utrudniają wymianę ciepła z otoczeniem. Lotki porastają skrzydła i formują ich powierzchnię nośną. Podobne do lotek sterówki są ułożone wachlarzowato na ogonie i służą do sterowania lotem, utrzymania równowagi oraz wytracania prędkości w trakcie lądowania.

5

Pióra konturowe składają się zosi pióra ichorągiewki. Część osi znajdująca się wskórze todutka; pozostała część, pokryta chorągiewką, tostosina.Chorągiewka zbudowana jest z promieni, od których na boki odchodzą promyki wyposażone w haczyki. Haczyki promyków zachodzą na siebie, tworząc lekką, zwartą i elastyczną powierzchnię chorągiewki.

+info

Rozmnażanie i rozwój

U wielu ptaków występuje dymorfizm płciowy, czyli różnice w ubarwieniu i wielkości przedstawicieli obu płci. U ptaków ma miejsce zapłodnienie wewnętrzne. Samice składają jaja zwykle w gniazdach, gdzie są wysiadywane. Ciepło dostarczane jajom przez wysiadującą je samicę umożliwia rozwój zarodków. U niektórych ptaków, np. pingwinów i bocianów, jaja wysiadują także samce.Jaja ptaków otoczone są twardą, wapienną skorupką i zawierają dużą ilość żółtka.

6

Sprawdź co tu się kryje ---->

Kliknij i zobacz jak rozwija się organizm ptaka-->

+info

Opieka nad potomstwem

Zagniazdowniki

7

Gniazdowniki

Wylęgają się z jaj niezdolne do samodzielnego życia. Pisklęta są nagie lub okryte rzadkim puchem, ślepe i nie potrafią samodzielnie zdobywać pożywienia. Osobniki dorosłe muszą im dostarczać pokarm, chronić przed deszczem i ogrzewać własnymi ciałami.

Wylęgają się pokryte gęstym puchem i potrafią chodzić lub pływać. Podążają za rodzicem, który wyszukuje pokarm, samodzielnie zjadany przez pisklęta.

Kukułki zwane są pasożytami lęgowymi, gdyż podrzucają swoje jaja do wysiedzenia innym ptakom. Samica kukułki składa po jednym jaju w gnieździe drobnych ptaków śpiewających, przy czym wyrzuca z gniazda jedno jajo gospodarza. Pisklę kukułki wylęga się szybciej niż inne i wyrzuca z gniazda pozostałe jaja. W ten sposób otrzymuje tylko dla siebie cały pokarm przynoszony przez przybranych rodziców.

W świecie ptaków

Ptaki są niezwykle zróżnicowaną grupą – znanych jest ponad 12 000 gatunków tych zwierząt. Spotyka się je we wszystkich niemal środowiskach – niektóre potrafią przeżyć nawet na gorących pustyniach. Większość ptaków posiada zdolność lotu, ale są i takie, które tego nie potrafią (struś, emu, kiwi). Pingwiny także utraciły zdolność lotu, ale za to doskonale pływają. Zdolność lotu pozwala ptakom na odbywanie długich wędrówek. Niektóre ptaki odbywają co roku wędrówki wynikające ze zmieniających się pór roku i okresowego braku pożywienia w środowisku. Najlepiej znamy coroczne wędrówki bocianów białych, które na zimę odlatują do wschodniej i południowej Afryki.Ptaki żwią się zarówno pokarmem roślinnym, jak i bezkręgowcami (np. owadami) czy kręgowcami (np. rybami, gryzoniami). Wiele z nich zjada różne rodzaje pokarmu, zależnie od pory roku.

8

+info

Ptaki wszystkożerne, jak szpaki, wróble, gawrony ikury domowe, żywią się różnymi rodzajami pokarmu. Kura zjada twarde ziarna zbóż imiękkie owoce , młode pędy, dżdżownice, owady, ślimaki, padlinę. Ponad 2/3 ptaków to drapieżniki. Orły, jastrzębie, myszołowy, atakże sowy polują na drobne ssaki, rzadziej ptaki igady. Ptaki przyjmują pokarm wcałości iprzetrzymują go wwolu, gdzie ulega nawilżeniu irozmiękczeniu. Do rozdrabniania pokarmu wwiększości przypadków służy ptakom żołądek mięśniowy, zawierający często celowo połykane kamyki.

+info

Ptasie radio

Charakterystyczną cechą ptaków jest porozumiewanie się za pomocą różnych dźwięków. Śpiew jest charakterystyczny dla gatunku ptaka. Oprócz śpiewu ptaki wydają głosy służące w różnych sytuacjach życiowych, np. ostrzegawcze. Zwierzęta te wykazują specyficzne zachowania godowe zwane tokami. Samce wielu gatunków rywalizują o samice, wydając charakterystyczne odgłosy godowe.

9

Lubisz ptasie śpiewy? Klik ----->

Znaczenie ptaków

+info

pożywienie dla licznych zwierząt,zjadają różne organizmy przez co regulują ich liczebność,rosiewają nasiona roślin,zapylają kwiaty,oczyszczają skórę zwierząt roślinożernych z pasożytów, np. bąkojady.

hodowla dla mięsa, piór i jaj,zjadają zwierzęta, które są szkodnikami pól uprawnych, lasów, sadów,ich odchody są używane jako nawóz do użyźniania glebymogą być przyczyną występowania strat w gospodarstwie (zjadają nasiona zbóż, niszczą owoce),przenoszą choroby i pasożyty (np. gołębie).

10

W przyrodzie

Dla człowieka

+info

Wiele gatunków ptaków migruje wposzukiwaniu pokarmu. Robią to na przykład żurawie czy jaskółki, które wiosną ilatem gniazdują orazwychowują młode wPolsce, ajesienią odlatują do cieplejszych regionów, gdzie zimują. Są też ptaki, które przybywają zdalekiej północy, by spędzić unas zimę. Większość ptaków wędruje wstadach, lecąc wkluczu. To specyficzne ustawienie podczas lotu pozwala im na łatwiejsze pokonanie oporu powietrza.

Uwielu ptaków występuje wyraźne zróżnicowanie wyglądu obu płci. Samce są barwniejsze izwykle większe od samic. Często mają dłuższe, bardziej kolorowe pióra, aczasem także efektowne, barwne narośla na głowie iszyi. Wyjątkiem są ptaki drapieżne, gdzie to samice są większe od samców.

Zagrożenia i ochrona ptaków

11

Największym zagrożeniem jest działalność człowieka, taka jak:- wycinanie lasów,- zanieczyszenie gleby i zbiorników wodnchy,- połowy ryb z wykorzystaniem sieci,- budowa przezroczystych ekranów akustycznych.

Ochrona:- ograniczenia wycinki drzew,- unikanie nadmiernego osuszania łąk,- zakładanie skrzynek lęgowych,- zakładanie karmników,- ochrona zagrożonych gatunków.

+info

Coś dla ciekawskich...

Najszybszym ptakiem jest sokół wędrowny, który podczas pikowania w dół potrafi rozwinąć prędkość do 300 km/h. Cechuje go duża, krępa i silna sylwetka z długimi, ostro zakończonymi skrzydłami i masywną głową. Poluje w dzień na drobne kręgowce, głównie ptaki i ssaki. Zamieszkuje wszystkie kontynenty, najczęściej doliny rzeczne, obszary górskie i lasy położone blisko zbiorników wodnych. Może także występować na terenach miejskich.

+info

12

Największy żyjący obecnie ptak to struś afrykański. Może on osiągnąć ponad 2,5 m wysokości i ważyć 150 kg. Jest nielotem, ale za to świetnie biega dzięki długim, silnie umięśnionym kończynom tylnym. Maksymalna prędkość, jaką może rozwinąć, wynosi ponad 50 km/h.

Najmniejszy ptak świata to koliber.Waży zaledwie 4 gramy, jego serce uderza 1000 razy w ciągu jednej minuty, potrafi latać do tyłu, a jego skrzydła trzepocą z częstotliwością 200 razy w ciągu sekundy.

Najlicznieszą grupę ptaków stanowią wikłacze czerwonodziobe. Ich populację ocenia się na 1,5 miliarda osobników. Zamieszkują Afrykę, na południe od Sahary. Potrafią niszczyć pola ze zbożem i kukurydzą.

+info

Czy zastanawiałeś się kiedyś skąd się wzięły nazwy ptaków? Klik --->

OTOP to Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków założone w 1991 r. Powadzą działania z dziedziny monitoringu, czynnej ochrony przyrody, kształtowania polityk mających wpływ na środowisko oraz edukacji.

Obejrzyj w wolnej chwili :)Klik ----->

+info

A dla powtórki...posłuchaj:)

A potem sprawdź siebie:)Klik ----->

13

Zeskanuj kod QR i sprawdź jak dobrze znasz nazwy ptaków zamieszkujących Polskę.

3

2

1

4

Dziękuję za uwagę:)