Latarnik - emigracka

Temat: O emigracji i emigrantach w kontekście "Latarnika"

Kim są współcześni latarnicy?

Czy literatura może nadal wzbudzać ogromne emocje?

Cele lekcji:

- podaję najważniejsze przyczyny współczesnych migracji,

- interpretuję nowelę Latarnika Henryka Sienkiewicza we współczesnym kontekście,

- rozważam, jakie korzyści mogą płynąć z koegzystencji z migrantami,

- wyjaśniam przyczyny zachowania Skawińskiego,

-rozumiem rolę literatury w pielęgnowaniu wartości, w tym patriotycznych

prezi-autor: MirellaMarkowska

Nie przepisuj notatki, znajdziesz ją w internecie. Niech będzie tylko podpowiedzią i sprawdzeniem Twoich wiadomości.

Główny bohater to stary Polak, tułacz poszukujący spokojnej posady w miejscu, gdzie mógłby zamieszkać na stałe. Urodził się w Polsce. Wiódł burzliwe życie, walczył w wielu wojnach oraz powstaniach (powstanie listopadowe, wojna secesyjna itd). Następnym etapem jego życia było „szukanie swego miejsca” – podejmował się wówczas wielu zawodów – był m.in. harpunnikiem, poszukiwaczem diamentów i właścicielem fabryki cygar. Wszystkie te stanowiska tracił w tajemniczych okolicznościach, sam sobie tłumaczył to prześladującym go pechem. Przełomowym momentem w jego życiu było objęcie pracy latarnika w Aspinwall. Tam odnalazł swój upragniony spokój i wiódł ascetyczne życie, praktycznie nie wychodząc z latarni. Jego prawdziwe imię nie jest znane.

Jakie są przyczyny współczesnej emigracji?

Migracje nie są nowym zjawiskiem. Ludzie od zarania dziejów przemieszczali się w poszukiwaniu lepszych warunków do życia (w ten sposób powstały niektóre języki).

Zdarzają się okresy, gdy są one nasilone, na przykład z powodu konfliktów zbrojnych, jednak ludzie migrowali w każdych czasach.

W historii Polski także można wskazać momenty, gdy były one wzmożone, i to z różnych przyczyn, na przykład Wielka Emigracja, przesiedlenia podczas II wojny światowej i później, przymusowa emigracja obywateli polskich żydowskiego pochodzenia w latach 60. XX wieku, migracje po roku 2004.

Zad.1

Porównaj swoje przemyślenia z tym, co przeczytasz poniżej.

Zad. 2

Jak sądzisz, czy tylko we współczesnych czasach ludzie mają powody , by emigrować?

Zad.3

Poszukaj w dostępnych Ci książkach lub zasobach internetowych nazwiska wielkich Polaków, którzy kiedyś zmuszeni zostali doi emigracji. Ich nazwiska zapisz w zeszycie.

Najczęstsze przyczyny współczesnych migracji to:

– chęć poprawienia warunków życiowych (tzw. przyczyny ekonomiczne, choć często wykraczają one

poza korzyści stricte finansowe i są związane z edukacją czy możliwościami rozwoju zawodowego), na przykład migracje Polaków do Wielkiej Brytanii i Irlandii po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej,

– migracja w wyniku konfliktu zbrojnego, prześladowań ze strony władz, zmiany granic politycznych, powstania nowego państwa, na przykład konflikt zbrojny w Syrii,

– wysiedlenia, na przykład wysiedlenia ludności niemieckiej, polskiej, ukraińskiej, białoruskiej czy litewskiej po II wojnie światowej,

– prześladowania na tle religijnym, na przykład prześladowania chrześcijan w Nigerii,

– klęski żywiołowe, na przykład migracje wewnętrzne Nepalczyków po trzęsieniu ziemi w 2015 roku,

– społeczno-osobiste: chęć zmiany otoczenia, środowiska społecznego, poznania innych kultur,

– połączenie rodziny, zawarcie małżeństwa

Kim jest uchodźca?

Kim jest uchodźca?

Zgodnie z Konwencją genewską z 1951 roku uchodźca jest to osoba, która „na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych przebywa poza granicami państwa, którego jest obywatelem, i nie może lub nie chce z powodu tych obaw korzystać z ochrony tego państwa albo która nie ma żadnego obywatelstwa i znajdując się na skutek podobnych zdarzeń poza państwem swojego dawnego stałego zamieszkania, nie może lub nie chce z powodu tych

obaw powrócić do tego państwa”. Wspomniana konwencja dotycząca statusu uchodźców, sporządzona w Genewie w 1951 roku, stanowi najważniejszy dokument międzynarodowy gwarantujący uchodźcom ochronę prawną. Polska również podpisała tę konwencję, zobowiązując się tym samym do udzielania

pomocy uchodźcom i ich ochrony, w tym zapewniania im schronienia. Przypadek każdej osoby ubiegającej się o status uchodźcy rozpatruje się indywidualnie, sprawdzając, jak wygląda sytuacja w kraju pochodzenia danej osoby i z jakiego powodu grożą jej prześladowania lub zagrożenie życia. Takiej osobie nie można odmówić wsparcia. Zdarza się, że także z tzw. krajów bezpiecznych, w których nie toczą się w danym momencie konflikty zbrojne, przyjeżdżają osoby, które z innych przesłanek (powodów) mają

prawo do statusu uchodźcy.

Źródło: Materiał pomocniczy Scenariusz bazowy stworzony

w ramach projektu „Rozmawiajmy o uchodźcach”: Rozmowa o uchodźcach w Polsce. Scenariusz dwóch lekcji, Centrum Edukacji

Obywatelskiej, 2016, s. 14.

Kim jest migrant (ekonomiczny)?

Migrant lub migrantka to osoba przyjeżdżająca do kraju innego niż jej

kraj pochodzenia, której motywacje mogą być różne – może na przykład szukać lepszej pracy, dostępu do edukacji, służby zdrowia czy opieki społecznej. Stosuje się również pojęcie „migrant ekonomiczny”, oznaczające osobę, która migruje w celu poprawy warunków życia i statusu ekonomicznego. Migrantami ekonomicznymi są dziś na przykład Polacy w Wielkiej Brytanii czy Irlandii. Pojęcie to niesłusznie pojawia się w opozycji do pojęcia „uchodźcy” w celu podkreślenia faktu, że uchodźcom należy się ochrona międzynarodowa z określonych przesłanek, a migrantom ekonomicznym, jeśli nie jest zagrożone ich życie, nie należy zezwalać na osiedlenie się. Takie rozróżnianie budzi jednak poważny dylemat moralny: kto może lub powinien decydować o tym, kto i gdzie na świecie może się przemieszczać? Czy ktokolwiek z nas ma prawo oceniać decyzje tych ludzi i czy sami chcielibyśmy, aby ktoś oceniał, czy

mamy prawo emigrować do innego państwa? Dlatego też odchodzi się od stosowania pojęcia „migrant ekonomiczny” oraz stawiania uchodźców i migrantów w opozycji. Każdy przypadek jest indywidualny i na podstawie pojedynczych sytuacji nie powinno dokonywać się generalizacji.

Źródło: Materiał pomocniczy nr 1 (Grupa nr 2: Uporządkowanie pojęć. Kim jest uchodźca?), w: Scenariusz bazowy stworzony

w ramach projektu „Rozmawiajmy o uchodźcach”: Rozmowa o uchodźcach w Polsce. Scenariusz dwóch lekcji, Centrum Edukacji

Obywatelskiej, 2016, s. 14.

Zastanów się, co czuł Skawiński, kiedy opuszczał kraj, rodzinę, przyjaciół ..,

Na podstawie filmu oraz własnych przemyśleń i doświadczeń zastanów się , jakie korzyści, a jakie zagrożenia płyną z pojawienia się w danym kraju przybyszów z innych krajów?

Skawiński był uchodźcą.

Odszukaj i odczytaj najpierw cicho, a potem dwa razy głośno scenę, w której bohater bierze do rąk "Pana Tadeusza".

Jak myślisz, czy ktoś, kto nigdy nie był zmuszony do emigracji lub uchodźstwa tak samo zareagowałby na słowa poety?