Temat: O emigracji i emigrantach w kontekście "Latarnika"

Lekcja przygotowana na podstawie scenariuszaS. Międzybrodzkiej - Centrum Edukacji Globalnej

Kim są współcześni latarnicy?

Czy literatura może nadal wzbudzać ogromne emocje?

Czego może nauczyć nas lektura"Latarnika"?

Cele lekcji:- podaję najważniejsze przyczyny współczesnych migracji,- interpretuję nowelęLatarnikaHenryka Sienkiewicza we współczesnym kontekście,- rozważam, jakie korzyści mogą płynąć z koegzystencji z migrantami,- wyjaśniam przyczyny zachowania Skawińskiego,-rozumiem rolę literatury w pielęgnowaniu wartości, w tym patriotycznych

prezi-autor: MirellaMarkowska

Przypomnij sobie,kim był Skawiński i jakie były przyczyny jego emigracji?Odpowiedź na drugą część pytania zapisz w zeszycie.

Nie przepisuj notatki, znajdziesz ją w internecie. Niech będzie tylko podpowiedzią i sprawdzeniem Twoich wiadomości.Główny bohater to stary Polak, tułacz poszukujący spokojnej posady w miejscu, gdzie mógłby zamieszkać na stałe. Urodził się w Polsce. Wiódł burzliwe życie, walczył w wielu wojnach oraz powstaniach (powstanie listopadowe, wojna secesyjna itd). Następnym etapem jego życia było „szukanie swego miejsca” – podejmował się wówczas wielu zawodów – był m.in. harpunnikiem, poszukiwaczem diamentów i właścicielem fabryki cygar. Wszystkie te stanowiska tracił w tajemniczych okolicznościach, sam sobie tłumaczył to prześladującym go pechem. Przełomowym momentem w jego życiu było objęcie pracy latarnika w Aspinwall. Tam odnalazł swój upragniony spokój i wiódł ascetyczne życie, praktycznie nie wychodząc z latarni. Jego prawdziwe imię nie jest znane.

Jakie są przyczyny współczesnej emigracji?

Migracje nie są nowym zjawiskiem. Ludzie od zarania dziejów przemieszczalisię w poszukiwaniu lepszych warunków do życia (w ten sposób powstały niektóre języki).Zdarzają się okresy, gdy są one nasilone, na przykład z powodu konfliktów zbrojnych, jednak ludziemigrowali w każdych czasach.W historii Polski także można wskazać momenty, gdy były one wzmożone, i to z różnych przyczyn, na przykład Wielka Emigracja, przesiedlenia podczas II wojny światowej i później, przymusowa emigracja obywateli polskich żydowskiego pochodzenia w latach 60. XX wieku, migracje po roku 2004.

Zad.1Porównaj swoje przemyślenia z tym, co przeczytasz poniżej.Zad. 2Jak sądzisz, czy tylko we współczesnych czasach ludzie mają powody , by emigrować?Zad.3Poszukaj w dostępnych Ci książkach lub zasobach internetowych nazwiska wielkich Polaków, którzy kiedyś zmuszeni zostali doi emigracji. Ich nazwiska zapisz w zeszycie.Najczęstsze przyczyny współczesnych migracji to:– chęć poprawienia warunków życiowych (tzw. przyczyny ekonomiczne, choć często wykraczają onepoza korzyści stricte finansowe i są związane z edukacją czy możliwościami rozwoju zawodowego), na przykład migracje Polaków do Wielkiej Brytanii i Irlandii po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej,– migracja w wyniku konfliktu zbrojnego, prześladowań ze strony władz, zmiany granic politycznych, powstania nowego państwa, na przykład konflikt zbrojny w Syrii,– wysiedlenia, na przykład wysiedlenia ludności niemieckiej, polskiej, ukraińskiej, białoruskiej czy litewskiej po II wojnie światowej,– prześladowania na tle religijnym, na przykład prześladowania chrześcijan w Nigerii,– klęski żywiołowe, na przykład migracje wewnętrzne Nepalczyków po trzęsieniu ziemi w 2015 roku,– społeczno-osobiste: chęć zmiany otoczenia, środowiska społecznego, poznania innych kultur,– połączenie rodziny, zawarcie małżeństwa

Kim jest uchodźca?Poszukaj odpowiedzi na to pytanie w dostępnych Ci zasobach i zapisz wyjaśnienie pojęcia własnymi słowami. Nie kopiuj!

Kim jest emigrant ekonomiczny?Poszukaj odpowiedzina pytanie. Zapisując ją pamiętaj, aby wyjasnić pojęcie własnymi słowami.Nie kopiuj!

Kim jest uchodźca?Zgodnie z Konwencją genewską z 1951 roku uchodźca jest to osoba, która „naskutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości,przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych przebywa pozagranicami państwa, którego jest obywatelem, i nie może lub nie chce z powodu tych obaw korzystaćz ochrony tego państwa albo która nie ma żadnego obywatelstwa i znajdując się na skutek podobnychzdarzeń poza państwem swojego dawnego stałego zamieszkania, nie może lub nie chce z powodu tychobaw powrócić do tego państwa”. Wspomniana konwencja dotycząca statusu uchodźców, sporządzonaw Genewie w 1951 roku, stanowi najważniejszy dokument międzynarodowy gwarantujący uchodźcomochronę prawną. Polska również podpisała tę konwencję, zobowiązując się tym samym do udzielaniapomocy uchodźcom i ich ochrony, w tym zapewniania im schronienia. Przypadek każdej osoby ubiegającej się o status uchodźcy rozpatruje się indywidualnie, sprawdzając, jak wygląda sytuacja w kraju pochodzeniadanej osoby i z jakiego powodu grożą jej prześladowania lub zagrożenie życia. Takiej osobienie można odmówić wsparcia. Zdarza się, że także z tzw. krajów bezpiecznych, w których nie toczą sięw danym momencie konflikty zbrojne, przyjeżdżają osoby, które z innych przesłanek (powodów) mająprawo do statusu uchodźcy.Źródło: Materiał pomocniczy Scenariusz bazowy stworzonyw ramach projektu „Rozmawiajmy o uchodźcach”: Rozmowa o uchodźcach w Polsce. Scenariusz dwóch lekcji, Centrum EdukacjiObywatelskiej, 2016, s. 14.

Kim jest migrant (ekonomiczny)?Migrant lub migrantka to osoba przyjeżdżająca do kraju innego niż jejkraj pochodzenia, której motywacje mogą być różne – może na przykład szukać lepszej pracy, dostępu do edukacji, służby zdrowia czy opieki społecznej. Stosuje się również pojęcie „migrant ekonomiczny”, oznaczające osobę, która migruje w celu poprawy warunków życia i statusu ekonomicznego. Migrantami ekonomicznymi są dziś na przykład Polacy w Wielkiej Brytanii czy Irlandii. Pojęcie to niesłusznie pojawia się w opozycji do pojęcia „uchodźcy” w celu podkreślenia faktu, że uchodźcom należy się ochrona międzynarodowa z określonych przesłanek, a migrantom ekonomicznym, jeśli nie jest zagrożone ich życie, nie należy zezwalać na osiedlenie się. Takie rozróżnianie budzi jednak poważny dylemat moralny: kto może lub powinien decydować o tym, kto i gdzie na świecie może się przemieszczać? Czy ktokolwiek z nas ma prawo oceniać decyzje tych ludzi i czy sami chcielibyśmy, aby ktoś oceniał, czymamy prawo emigrować do innego państwa? Dlatego też odchodzi się od stosowania pojęcia „migrant ekonomiczny” oraz stawiania uchodźców i migrantów w opozycji. Każdy przypadek jest indywidualny i na podstawie pojedynczych sytuacji nie powinno dokonywać się generalizacji.Źródło: Materiał pomocniczy nr 1 (Grupa nr 2: Uporządkowanie pojęć. Kim jest uchodźca?), w: Scenariusz bazowy stworzonyw ramach projektu „Rozmawiajmy o uchodźcach”: Rozmowa o uchodźcach w Polsce. Scenariusz dwóch lekcji, Centrum EdukacjiObywatelskiej, 2016, s. 14.

Zastanów się, co czuł Skawiński, kiedy opuszczał kraj, rodzinę, przyjaciół ..,Stań się nim i napisz kartkę z pamiętnika z 1831 roku.

Z jakimi trudnościami musiał zmierzyć się Skawiński podczas swojej emigracji?Czy gdybyśmy my kiedyś stali się emigrantami lub uchodźcami, mielibyśmy takie same trudnści? Wykonaj tabelę, w której zapiszesz podobieństwa i różnice.

Na podstawie filmu oraz własnych przemyśleń i doświadczeń zastanów się , jakie korzyści, a jakie zagrożenia płyną z pojawienia się w danym kraju przybyszów z innych krajów?Napisz przemówienie, w którym wyrazisz swój sąd na ten temat. Skieruj je do swoich kolegów i kleżanek.

Wykonaj ćwiczenia

Skawiński był uchodźcą.W każdym miejscu, w którym się osiedlał, choć nie sprzyjało mu szczęście, próbował zintegrować się z lokalną społecznością, wnosić coś od siebie.Nigdy nie przestał kochać i tęsknić za ojczyzną, choć z pozoru mogło się tak wydawać.

Odszukaj i odczytaj najpierw cicho,a potem dwa razy głośno scenę,w której bohater bierze do rąk "Pana Tadeusza".Zwróć szczególną uwagę na reakcjęi przeżycia wewnętrzne Skawińskiego.

Jak myślisz, czy ktoś, kto nigdy nie był zmuszony do emigracji lub uchodźstwa tak samo zareagowałby na słowa poety?Swoje zdanie zapisz w zeszycie,pamiętając o pełnej, kilkuzdaniowej, argumentacyjnej odpowiedzi.

Zbliżamy się do końca naszej lekcji.Teraz napisz refleksję i odpowiedz na pytania kluczowe,które znajdują się na drugim slaidzie,

Jeśli chcesz, możesz zobaczyć cały film pt."Pan Tadeusz".Wystarczy kliknąć na obraz,który znajduje się poniźej.

Dziękuję wszystkim za udział w lekcji.Dziękuję też jej pomysłodawczyni pani S.MiędzyborskiejTo nie jest koniec naszych zmagań z "Latarnikiem":)Przed nami jeszcze jedna lekcja! Ewa Majka