Interactive image

Виртуальный музей "Ваша слава ўстане абеліскам"

Экскурсионные маршруты по Щучинскому районы

https://ctk-schuchin.schools.by/pages/ekskursjnyja-marshruty-paklonnaga-turyzmu-pa-shchuchynskamu-raenuЭкскурсійныя маршруты "Паклоннага турызму" па Шчучынскаму раёну. ДУА"ШЧУЧЫНСКІ РАЁННЫ ЦЭНТР ТУРЫЗМУ І КРАЯЗНАЎСТВА"ДУА"ШЧУЧЫНСКІ РАЁННЫ ЦЭНТР ТУРЫЗМУ І...Schoolshttps://ctk-schuchin.schools.by/pages/rbЭКСКУРСІЙНЫЯ МАРШРУТЫ "ПАКЛОННАГА ТУРЫЗМУ" ПА РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ. ДУА"ШЧУЧЫНСКІ РАЁННЫ ЦЭНТР ТУРЫЗМУ І КРАЯЗНАЎСТВА"ДУА"ШЧУЧЫНСКІ РАЁННЫ ЦЭНТР ТУРЫЗМУ І...Schools

БРАЦКІЯ МАГІЛЫНа тэрыторыі Шчучынскага раена знаходзяцца 12 брацкіх магіл, у якіх пахаваны савецкія воіны, партызаны, савецкія і партыйныя дзеячы, загінуўшыя пры вызваленні раена ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.г.п. Астрына. Брацкая магіла савецкіх воінаў і партызан па вуліцы Станкевіча. Пахаваны 21 воін 5-й гвардзейскай кавалерыйскай дывізіі імя Р.І. Катоўскага 3-га гвардзейскага кавалерыйскага корпуса, якія загінулі ў ліпені 1944 года пры вызваленні паселка ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў і 17 партызан, што загінулі ў 1941-1944 гг. у баях супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Тут таксамапахаваны 11 партыйных савецкіх актывістаў, якіх знішчылі у 1945-1948 гг. ворагі савецкай улады. Сярод пахаваных - камандзір атрада імя Ленінскага камсамола Д.Ц. Панкоў, камандзір партызанскай брыгады імя Ленінскага камсамола А.В. Станкевіч. Імем Антона Васільевіча Станкевіча названа вуліца ў г.п. Астрына. У 1967 годзе на магіле пастаўлены помнік - скульптура воіна. Нарадзіўся Станкевіч у в. Любча Барысаўскага раена Мінскай вобласці ў 1915 г. Член КПСС. З 1937г. на падпольнай рабоце ў Скідзелі. Пасля ўз'яднання ў 1939г. - раенны ўпаўнаважаны Наркамата БССР па нарыхтоўках у Скідзельскім райвыканкаме. Са студзеня 1942г. - у партызанах: камандзір групы, узвода, атрада. З верасня 1943г. - камандзір партызанскай брыгады імя Ленінскага камсамола. Партызаны пад яго камандаваннем пусцілі пад адхон 40 варожых эшалонаў, пашкодзілі 101 км сувязі, узарвалі 2 электрастанцыі і інш. Варожыя аб'екты, знішчылі больш 1 тыс. гітлераўцаў. Загінуў у баі каля вескі Вялікія Бярозаўцы. г.п. Астрына. Брацкая магіла падпольшчыкаў знаходзіцца на старых праваслаўных могілках. Пахаваны камсамольцы-падпольшчыкі У.Вашкевіч, П.Жукоўскі, М.Карсуноў, У.Сакута, М.Слатвінскі, якія загінулі у барацьбе супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў.Адна з вуліц паселка названа ў памяць аб адным з арганізатараў і кіраўнікоў камсамольска-маладзежнага падполля ў Заходняй Беларусі і на тэрыторыі Гродзенскага раена ў гады Айчыннай вайны Мікалаі Слатвінскім. Нарадзіўся ен 14.06.1920г. у Астрыне. Член КСМЗБ. У 1938г. стварыў камсамольска-маладзежную групу, падрымлівалі сувязь з Астрынскім камітэтам КПЗБ. З Беластока і Вільні ен прывозіў нелегальную літаратуру, якую падпольшчыкі распасўсюджвалі. Яны таксама вялі рэвалюцыйную агітацыю, стваралі падпольныя маладзежныя групы ў суседніх весках, дапамагалі палітычным вязням і іх сем'ям, у дні рэвалюцыйных свят развешвалі чырвоныя сцягі. Слатвінскі неаднаразова арыштоўваўся польскімі ўладамі. Пасля ўз'яднання ў 1939 годзе прымаў удзел ва ўстанаўленні савецкай улады, працаваў у міліцыі. У 1940-1941 гг. вучыўся ў Гродзенскім педагагічным вучылішчы. З першых дзен вайны стаў актыўным удзельнікам барацьбы з фашыстамі. У Астрыне і суседніх весках стварыў камсамольскае падполле, члены якога распаўсюджвалі зводкі Саўінформбюро, праводзілі дыверсіі, збіралі зброю, боепрыпасы, харчаванне, медыкаменты для партызанскага атрада. У маі 1942г. пайшоў у партызанскі атрад, удзельнічаў у баявых аперацыях. Загінуў падчас карнай аперацыі гітлераўцаў.Раней адна з вуліц Астрыны называлася Дзембраўскай. Перайменавана яна была пася вайны у памяць аб удзельніку рэвалюцыйнага руху ў Заходняй Беларусі, адным з арганізатараў і кіраўнікоў антыфашысцкага падполля на тэрыторыі Баранавіцкай вобласці у гады Вялікай Айчыннай вайны Пятру Васільевічу Жукоўскім.Нарадзіўся ен у г. Чудава Наўгародскай вобласці. Жыў у Заходняй Беларусі. Член падпольнай арганізацыі у Астрыне. Веў рэвалюцыйную агітацыю і прапаганду сярод насельніцтва, распаўсюджваў лістоўкі. Неаднаразова быў арыштаваны польскімі уладамі. Пася уз'яднання у 1939г. працаваў старшыней Астрынскагасяльпа. У пачатку вайны арганізаваў і стаў кіраўніком антыфашысцкага камітэта, упаўнамочаны па Васілішкаўскаму раену. У канцы мая 1942г. пасля шматлікіх правалаў вымушаны быў пайсці ў партызанскі атрад імя Ленінскага камсамола.Выконваючы чарговае заданне, камсамольцы нарваліся на засаду. Загінуў у баі.У 1950 годзе пастаўлены абеліск.г.п. АСТРЫНА. МАГІЛА НЕВЯДОМЫХ САЛДАТАЎ на новых праваслаўных могілках.Дванадцаць гадоў назад пошукавым клубам "Сокал" былі праведзены раскопкі на месцы баёў у раене Астрыны. Былі знойдзены астанкі вялікай колькасці салдат. На жаль, не ўдалося устанавіць іх імены. Але кожны ўдзельнік Вялікай Айчыннай вайны павінен быць пахаваны. Астрынскім пассаветам на чале з У.Л. Дзежыцам пры падтрымцы раенных улад, грамадскай супольнасці паселка быў арганізаваны працэс перазхавання астанкаў салдат. Ва ўрачыстай атмасферы чатыры труны з астанкамі салдат былі прывезены на новыя могілкі на ўскрайку Астрыны. Труны апушчаны ў зямлю. На гэтым месцы стаіць помнік.

ВЕСКА ВАСІЛІШКІ. БРАЦКАЯ МАГІЛА САВЕЦКІХ ВОІНАЎ.На могіках пахаваны 3 невядомыя воіны, якія загінулі пры вызваленні вёскі. У 1965 годзе пастаўлены помнік.Памятник расстрелянным евреям в А.Г. ВасилишкиПосле того, как немецкие войска захватили Василишки, еврейское население было угнано в гетто (располагалось на одной стороне улицы Советской и улицах Школьной и Кроньковской; название улиц на то время). Каждый день все жители гетто с 10-летнего возраста изгонялись на принудительные работы. Вести разговоры с людьми других национальностей и выходить за пределы гетто запрещалось. Фашисты установили коллективную ответственность за провинности. Утром 10 мая 1943 всех согнали на улицу Школьная и повели по улице Советской в направлении к кладбищу. Там людей раздевали, подводили к яме и расстреливали ружейно-куляметным агнем. Расстрел продолжался до вечера 11 мая 1942 г. Общее количество уничтоженных за 2 дня - 2159 человек. На месте массового уничтожения мирных жителей в 1967 году установлен памятник.Музей Василишковской СШОдна из выставок музея посвящена трагедии мирного еврейского населения. Ценным экспонатом музея является письмо с воспоминаниями узника еврейского гетто в Василишках Палечка Самуила Рубиновича, единственного, кому удалось спастись.

ВЁСКА ТАБАЛІЧЫ.МАГІЛА АХВЯР ФАШЫЗМУ.Знаходзіцца на паўночным усходзе, у 0,5 км ад вескі, у лесе. У 1944г. гітлераўцамі была растраляна сям'я Алясневіч за сувязь бацькі Алясневіча Івана Іванавіча (1905г.н.) з партызанамі. Загінулі жонка Алясневіч Ганна Валянцінаўна (1908г.н.), тры дачкі: Юзэфа (1933г.н.), Яніна (1934г.н.), Зінаіда (1936г.н.). Пахаваны ў лесе каля вёскі Табалічы. Старэйшая дачка Алясневіч Марыя Іванаўна (1927г.н.) у гэты час была вывезена на работы ў Германію. Калі вярнулася, то даведалася аб трагедыі. Доўгі час жыла ў Эстоніі, а потым пераехала ў в. Табалічы. Помнік быў уведзены ў 1989г. на дзяржаўныя сродкі.

Могила партизан и советских граждан, расстрелянных фашистами, памятник землякам, погибшим в годы Великой Отечественной войны.

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page.htmlПомнікі землякамНа Шчучыншчыне 33 помнікі ўвекавечваюць памяць пра землякоў, загінуўшых у барацьбе за свабоду і незалежнасць Радзімы ў 1941-1945 гг. 1. Вёска...Darogami-wajny

ВЕСКА ШЫНКАЎЦЫ. МАГІЛА МАЦВЕЯ МАРУСІКА.Дата пахавання - червень 1944 г. індывідуальная магіла памерам 2х3 м. Агароджа металічная. Помнік устаноўлены на магіле ў 1976 г. з бетону. Магіла размешчана на грамадзянскіх могілках у весцы Шынкаўцы. На помніку надпіс: "Квяткоўскі (Марусік) Антон Людвікавіч - начальнік асобага аддзела партызанскага атрада імя В. Васілеўскай. Загінуў у чэрвені 1944 года". (У надпісу на помніку памылка: не Антон, а Мацвей Марусік).У музеі Баявой Славы сярэдняй школы №1 захоўваюцца ўспаміны жыхаркі в. Шынкаўцы Капіца Надзеі, якая лячыла ад ран гэтага чалавека. Але раны былі сур'ёзныя і М.Марусік памер ад ран у чэрвені 1944 г. М.Л. Марусік - паляк па нацыянальнасці, ураджэнец польскай вескі Влоцлаўкі. Разам з часцямі Чырвонай Арміі дайшоў да Мінска. Тут фашысты яго схапілі і кінулі ў канцлагер Дразды. Потым - пабег з канцлагера і партызанскі атрад "Мсціўца" у Мінскай вобласці брыгады "Народныя мсціўцы". За мужнасць і адвагу, праяўленую ў барацьбе з нямецкімі акупантамі М. Марусік быў прадстаўлены да ўзнагароды: загадам Беларускага штаба партызанскага руху ад 27 красавіка 1943 г. М. Марусік быў узнагароджаны медалем "Партызану Айчыннай вайны II ступені". Гэта была яго першая высокая ўзнагарода.У пачатку 1943 г. па ўказанню Беларускага штаба партызансказа руху быў пасланы ў Баранавічскую вобласць (цяперашняя Гродзенская). Змагаўся з ворагам у атрадзе Ванды Васілеўскай, які ўваходзіў у брыгаду імя Ленінскага Камсамола Шчучынскага партызанскага злучэння.М.Л. Марусіку не прышлося дажыць да светлага дня Перамогі, не прышлося ўбачыць новую Польшу, за шчасце і свабоду якой ен змагаўся ў радах беларускіх партызан. Але ўдзячны беларускі народ свята захоўвае памяць аб ім. За мужнасць і гераізм, праяўленыя ў барацьбе з нямецка-фашысцкімі захопнікамі Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 15 жніўня 1944 г. славуты сын польскага народа М.Л. Марусік пасмяротна ўзнагароджаны ордэнам Чырвонай Зоркі.

СПАЛЕНЫЯ ВЁСКІ. СЁСТРЫ ХАТЫНІ.МЕМАРЫЯЛЬНЫ КОМПЛЕКС Ў ВЁСЦЫ ЗІНЯКІ АСТРЫНСКАГА ПАСЯЛКОВАГА САВЕТА НА МЕСЦЫ ЗНІШЧЭННЯ ФАШЫСТАМІ Ў ГАДЫ ВЯЛІКАЙ АЙЧАННАЙ ВАЙНЫ МІРНЫХ ЖАХАРОЎ.22 студзеня1944 года нямецка-фашысцкімі захопнікамі была ўчынена адна з самых страшных трагедый на тэрыторыі Шчучынскага раёна. На досвітку 800 карнікаў акружылі вёску. З хат выгналі ўсіх: жанчын, дзяцей, старых. Спачатку фашысты на вачах у бацькоў расстралялі дзяцей. Потым карнікі прыкладамі і штыкам загналі ў хлеў жанчын і мужчын і падпалілі. Тых, хто імкнуўся выратавацца з агню азвярэлыя фашысты расстрэльвалі ва ўпор. Уся вёска была спалена. Тут загінулі 65 жыхароў акружаючых веск, выпадкова апынуўшыся ў Зіняках. Ранкам на месцы Зінякоў дымілася папялішча. 419 мірных жыхароў згарэлі ў агні. Людзі, прыйшоўшыя з акружаючых хутароў, знайшлі толькі астанкі збіўшыхся па кучках людзей. па астанкам адзення людзей, якія гарэлі, прыціснуўшыся адзін да аднога, суседзі з бліжэйшых весак пазнавалі блізкіх. Астатніх нельга было пазнаць: яны рассыпаліся, як толькі да іх датыкаліся.Цудам застаўся ў жывых Міхаіл Іосіфавіч Журун - хлопчык, якому ўдалося збегчы. Схаваўшыся ў лесе, ен бачыў, як выводзілі з хаты бацьку, маці, сястру, брата з шасцігадовым сынам, суседзей, але ні чым не мог ім дапамагчы, хоць сэрца і разрывалася ад болю.Пашчасціла і сям'і Шайпакоў, якія схаваліся ў зямлянцы, вырытай на ўсякі выпадак: яе фашысты не заўважылі ў цемры. У зямлянцы сям'я жыла да канца вайны. І яшчэ адзін мужчына (прозвішча яго не помняць), які ўскочыў у студню, а немцы палічылі яго ўтопленым, застаўся жыць. Ён затым выбраўся па зрубах: студня была драўляная. Да 1988 г. на месцы спаленай вескі стаяў невялікі помнік з чырвонай зоркай наверсе. 8 мая 1988 года ў вёсцы Зінякі адбыўся мітынг-рэквіем, прысвечаны адкрыццю мемарыяльнага комплексу, замучаным 22 студзеня 1944 года. У цэнтры мемырыяла ўзвышаецца фігура жанчыны-маці з дзіцем на руках. Яна як бы прыціскае дзіця да сваіх грудзей, імкнучыся выратаваць яго ад полымя. Насупраць - цэментная сцяна, на якой напісана лічба 419, і на сцяне прозвішчы загінуўшых у гэтым страшэнным кастры. А пачынаецца сцяна з лічбы 6593 - гэта колькасць мірных грамадзян Шчучыншчыны, якія загунулі ў 1941-1944гг. Веска Зінякі - сястра Хатыні. Зямля гэтай вёскі захоўваецца на адзіных у свеце могілках спаленых весак - Хатыні. Мемарыяльны комплекс размешчаны пры ўездзе ў веску, на ўскрайку лесу. памеры пахавання -12х4 м. У брацкай магіле пахаваны 87 дзяцей, самому малодшаму з якіх споўніўся ўсяго 1 дзень. Аб гэтым сведчыць надпіс не невялікім помніку, насупраць цэментнай сцяны з надрісамі прозвішчаў загінуўшых. Дарога да комплексу вымашчана цеметнымі плітамі, паабапал дарогі высаджаны кветкі.МЕМАРЫЯЛЬНЫ КОМПЛЕКС, УСТАНОЎЛЕНЫ НА МЕСЦЫ СПАЛЕНАЙ ФАШЫСТАМІ ВЁСКІ АГАРОДЗІШЧА.Сярод весак, лёс якіх у гады Вялікай Айчыннай вайны напаткаў лёс Хатыні і вёска Агародзішча, што на тэрыторыі Першамайскага сельскага Савета. У пачатку 1942 года ўзмацнілася партызанская вайна. У лесе паблізу вёскі Агародзішча народныя мсціўцы адбілі ў акупантаў нарабаваную жывёлу і раздалі яе сялянам. У другі раз узарвалі вузкакалейку, затым недалёка ад вёскі забілі пецярых немцаў. Фашысты здагадваліся, што партызанам дапамагаюць жыхары вёскі. І тады сваю злобу фашысты вырашылі выліць на ўсёй вёсцы. 26 лютага 1943 года 500 карнікаў на досвітку акружылі вёску, сагналі жыхароў у хату Мацвея Саковіча, мужчынам загадалі выкапаць яму і па 10 чалавек выводзілі расстрэліваць. Вёску (28 хат) спалілі. Загінулі 147 жыхароў гэтай вёскі. Вёска Агародзішча знікла з карты Шчучыншчыны. Яна не адноўленая вёска, сястра Хатыні. Да 2003 года непадалёку ад Котры стаяў помнік з чырвонай зорачкай наверсе і надпісам: "Тут пахаваны 147 жыхароў вёскі Агародзішча, растраляных нямецка-фашысцкімі акупантамі 26 лютага 1943 года". У сувязі з 60-годдзем трагедыі ў 2003 г. быў устаноўлены мемарыяльны комплекс. Праз раку Котру зроблены мост. Памеры брацкай магілы 10х6 м. На гэтай плошчы змешчаны асноўны помнік і яшчэ абапал 4 невялікія помнікі з прозвішчамі загінуўшых, пастаўленыя роднымі і блізкімі ахвяр трагедыі. Агароджа драўляная.

Памятник 32 землякам, погибшим в Великую Отечественную войну (поставлен в 1967 г.).

АДЗІНОЧНЫЯ ВОІНСКІЯ ПАХАВАННІВЕСКА БЕРШТЫ. МАГІЛА В.В. АЛЯКСАНДРАВА.9 ліпеня 1967 года ў Берштах на тэрыторыі школы былі перазахаваны астанкі героя, пасмяротна ўзнароджаннага ордэнам Славы, Валянціна Валянцінавіча Аляксандрава, які 15 ліпеня 1943 года ў баі каля вёскі Пілаўня быў смяротна паранены, закрыўшы сабою камандзіра дэсантнага партызанскага атрада імя Камсамола Беларусі Андрэева А.Я.В.В. Аляксандраў нарадзіўся і вырас у Маскве. Да вайны быў студэнтам Маскоўскага аўтамеханічнага інстытута. У пачатку вайны добраахвотнікам пайшоў на фронт і ўжо 21 ліпеня 1941 года быў закінуты ў тыл ворага ў Барысаўскі раён Мінскай вобласці. На працягу 1941-1943 гг. удзельнічаў у падрыве сямі варожных эшалонаў. У 1943 г. яго зноў накіравалі ў тыл ворага ў складзе дэсантнага партызанскага атрада імя Камсамола Беларусі. Валянцін Аляксандраў быў памочнікам камандзіра роты, удзельнічаў у шэрагу баеў, засад і дыверсій, у тым ліку і падрыве двух эшалонаў ворага.Матэрыялы аб героі, яго асабістыя рэчы і ордэн Славы, якім пасмяротна быў узнагароджаны В.В. Аляксандраў захоўваліся ў музеі Берштаўскай базавай школы, а пасля яе закрыцця - перададзены у гісторыка-краязнаўчы музейНавадворскай САШ.На магіле ўстаноўлены помнік, узвесці які дапамагалі былыя партызаны, работнікі Шчучынскай аўтабазы (да вайны Аляксандраў быў студэнтам Маскоўскага аўтамеханічнага інстытута), сястра - скульптар Валянціна Аляксандрава і Берштаўская школа.Каля вескі Пілаўня, на месцы гібелі В.В. Аляксандрава ўстаноўлены памятны знак.ВЕСКА ДАЎЛЮДАШЧЫНА. МАГІЛА ПАРТЫЗАН.За 3 км на ўсход ад вёскі на могілках пахаваны партызан Крупіца Баляслаў Антонавіч, які загінуў у 1944г.

Деревня Демброво. Памятник 62 землякам. Возведен в 1967 г.

МАРШРУТАМИ ПАМЯТИ

http://darogami-wajny.blogspot.com"Ваша слава ўстане абеліскам..."Віртуальны музей памяці падзеяў Вялікай Айчыннай вайны на...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page.htmlПомнікі землякамНа Шчучыншчыне 33 помнікі ўвекавечваюць памяць пра землякоў, загінуўшых у барацьбе за свабоду і незалежнасць Радзімы ў 1941-1945 гг. 1. Вёска...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com"Ваша слава ўстане абеліскам..."Віртуальны музей памяці падзеяў Вялікай Айчыннай вайны на...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_48.htmlСёстры ХатыніСярод вёсак, лёс якіх у гады Вялікай Айчын-най вайны напаткаў лёс Хатыні і вёска Агародзішча, што на тэрыторыі Першамайскага сельскага Савета. У...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_86.htmlГетаМЕСЦЫ ЗНІШЧЭННЯ МІРНАГА ЯЎРЭЙСКАГА НАСЕЛЬНІЦТВА Яўрэйскае гета ў Васілішках На пяты ці шосты дзень вайны нямецкія войскі захапілі Васілішкі. У той...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_45.htmlАдзіночныя воінскія пахаванні9 ліпеня 1967 года ў Берштах на тэрыторыі школы былі перазахаваны астанкі героя, пасмяротна ўзнароджанага ордэнам Славы, Валянціна Валянцінавіча...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_48.htmlСёстры ХатыніСярод вёсак, лёс якіх у гады Вялікай Айчын-най вайны напаткаў лёс Хатыні і вёска Агародзішча, што на тэрыторыі Першамайскага сельскага Савета. У...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_27.htmlБрацкія магілыНа тэрыторыі Шчучынскага раёна знаходзяцца 12 брацкіх магіл, у якіх пахаваны савецкія воіны, партызаны, савецкія і партыйныя дзеячы, загінуўшыя пры...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_86.htmlГетаМЕСЦЫ ЗНІШЧЭННЯ МІРНАГА ЯЎРЭЙСКАГА НАСЕЛЬНІЦТВА Яўрэйскае гета ў Васілішках На пяты ці шосты дзень вайны нямецкія войскі захапілі Васілішкі. У той...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_46.htmlМагілы ахвяр фашызмуЗа 0,5 км на поўдзень ад вёскі Бабічы пахаваны мірныя жыхары, расстраляныя гітлераўцамі у 1942 г. Магіла ахвяр фашызму знаходзіцца ў 0,5 км на...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_45.htmlАдзіночныя воінскія пахаванні9 ліпеня 1967 года ў Берштах на тэрыторыі школы былі перазахаваны астанкі героя, пасмяротна ўзнароджанага ордэнам Славы, Валянціна Валянцінавіча...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_27.htmlБрацкія магілыНа тэрыторыі Шчучынскага раёна знаходзяцца 12 брацкіх магіл, у якіх пахаваны савецкія воіны, партызаны, савецкія і партыйныя дзеячы, загінуўшыя пры...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_45.htmlАдзіночныя воінскія пахаванні9 ліпеня 1967 года ў Берштах на тэрыторыі школы былі перазахаваны астанкі героя, пасмяротна ўзнароджанага ордэнам Славы, Валянціна Валянцінавіча...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_27.htmlБрацкія магілыНа тэрыторыі Шчучынскага раёна знаходзяцца 12 брацкіх магіл, у якіх пахаваны савецкія воіны, партызаны, савецкія і партыйныя дзеячы, загінуўшыя пры...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_45.htmlАдзіночныя воінскія пахаванні9 ліпеня 1967 года ў Берштах на тэрыторыі школы былі перазахаваны астанкі героя, пасмяротна ўзнароджанага ордэнам Славы, Валянціна Валянцінавіча...Darogami-wajny

http://darogami-wajny.blogspot.com/p/blog-page_45.htmlАдзіночныя воінскія пахаванні9 ліпеня 1967 года ў Берштах на тэрыторыі школы былі перазахаваны астанкі героя, пасмяротна ўзнароджанага ордэнам Славы, Валянціна Валянцінавіча...Darogami-wajny