Korczak - na tle historii świata

Janusz Korczak

1896

Pierwsze igrzyska nowożytne w Atenach

1878

Narodziny Janusza Korczaka

1914

Wybuch I wojny światowej

1905

1918

Koniec I wojny światowej

1912

1945

1926

Zainicjowanie przez J. Korczaka pierwszego pisma redagowanego przez dzieci "Mały Przegląd"

Janusz Korczak otrzymuje dyplom lekarza

Śmierć Janusza Korczaka

Historia świata

Założenie Domu Sierot dla żydowskich dzieci

1942

1939

Wybuch II wojny światowej

Koniec II wojny światowej

5 sierpnia 1942 r. został wraz z dziećmi i współpracownikami doprowadzony na Umschlagplatz, skąd trafił do niemieckiego obozu zagłady w Treblince. Korczak, chociaż nie tylko on udał się w ostatnią drogę ze swoimi podopiecznymi i współpracownikami, jako jedyny ma tam swój imienny kamień. Jest potrzebnym i ważnym symbolem, ale nie powinien całkowicie przysłaniać innych wychowawców zdecydowanych, by dzielić los tych, za których byli odpowiedzialni.

Janusz Korczak zaistniał jako pomysłodawca i pierwszy redaktor założonego w 1926 r. „Małego Przeglądu”, czyli awangardowej gazety dziecięcej. Był to tygodnik tworzony w znakomitej większości z materiałów przesłanych przez młodych autorów, wydawany jako piątkowy dodatek do żydowskiego polskojęzycznego dziennika „Nasz Przegląd”. „Mały Przegląd” został zaprojektowany jako otwarta trybuna dziecięca, na której łamach prezentowano teksty dotyczące niemal wszystkiego, co zajmowało ówczesnych współpracowników i czytelników. Warunkiem koniecznym była autentyczność.

Staraniem Towarzystwa i dzięki darowiznom jego członków w 1912 r. Korczak otwiera przy ul. Krochmalnej 92 w Warszawie Dom Sierot – placówka przeznaczona dla 107 żydowskich dzieci w wieku od 7 do 14 lat. Dla Korczaka (oraz Wilczyńskiej i innych wychowawców) był to teren codziennej, metodycznie dokumentowanej obserwacji wychowanków, dla młodych ludzi okazja sprawdzenia siebie i swojego powołania do pracy pedagogicznej, dla samych wychowanków zaś możliwość wzrastania w atmosferze zrozumienia i wsparcia.

Henryk Goldszmit, znany pod pseudonimem literackim jako Janusz Korczak, urodził się w Warszawie w spolonizowanej rodzinie żydowskiej jako syn Józefa Goldszmita i Cecylii z Gębickich. Miał starszą o trzy lata siostrę Annę. Sam, niezgłoszony od razu przez ojca, dlatego wpisany z opóźnieniem do ksiąg metrykalnych, do końca życia nie był pewien dokładnej daty swoich narodzin (22 lipca 1878 lub 1879 roku).

Henryk Goldszmit, być może pod wpływem tradycji lekarskich w rodzinie (dziadek był lekarzem w Hrubieszowie), zdecydował, by rozpocząć studia medyczne na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Z nieznanych do końca przyczyn (najprawdopodobniej w związku z aresztowaniem w czasie wystąpień studenckich) powtarzał pierwszy rok studiów, by ostatecznie w 1905 r. otrzymać dyplom i rozpocząć pracę zawodową na stanowisku lekarza miejscowego w Szpitalu dla Dzieci im. Bersonów i Baumanów.