DNA

Δομή του DNA

Θα εξετάσουμε με τη σειρά

• από τι δομείται η κάθε αλυσίδα του DNA
• τη σύσταση κάθε δομικού λίθου (νουκλεοτιδίου)
• ποιος είδος δεσμού σταθεροποιεί την κάθε πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα
• ποιος είδος δεσμού σταθεροποιεί το δίκλωνο μόριο DNA
• τον προσανατολισμό της κάθε πολυνουκλεοτιδικής αλυσίδας

Το δίκλωνο DNA είναι ένα μακρομόριο (πολυμερές) που αποτελείται από πολλά μονομερή τα νουκλεοτίδια Το DNA που υπάρχει στον πυρήνα των ευκαρυωτικών κυττάρων αλλά και στην πυρηνική περιοχή των προκαρυωτικών είναι δίκλωνο μόριο.

Δομή πολυνουκλεοτιδικής αλυσίδας

Ενεργοποιήστε το διαδραστικό

Κάθε αλυσίδα αποτελείται από νουκλεοτίδια,οργανικές ενώσεις, δομούμενες όπως φαίνεται από 3 ομάδες

Εδώ παρουσιάζεται ένα τρινουκλεοτίδιο. Ένωση 3 νουκλεοτιδίων . Κάθε νουκλεοτίδιο είναι το μονομερές που δομεί το πολυμερές μόριο DNA Η διαδικασία αυτή in vivo γίνεται από ειδικά ένζυμα τις πολυμεράσες. Στη σύνθεση κάθε αλυσίδας DNA το κύριο ένζυμο προσθήκης νουκλεοτιδίων είναι η DNA πολυμεράση.

Νουκλεοτίδιο

Τα νουκλεοτίδια είναι τα μονομερή από τα οποία δομείται κάθε πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα του DNA

Ενεργοποιήστε το διαδραστικό

Πεντόζη

ομοιοπολικός δεσμός

φωσφορική ομάδα

ομιοιοπολικός δεσμός

Αζωτούχος βάση

Η πεντόζη όπως υποδηλώνει η ονομασία είναι ένα σάκχαρο με 5 άτομα άνθρακα

Ενεργοποιήστε το διαδραστικό

Στη δεοξυριβόζη ( νουκλεοτίδιο του DNA ) στον C 3 δεν υπάρχει OH αλλά Η ενώ στα νουκλεοτίδια του RNA η πεντόζη είναι μια ριβόζη όπου στο C 3 υπάρχει OH

Με τον C 5 ενώνεται με ομοιoπολικό δεσμό η φωσφορική ομάδα

Με τον C 1 ενώνεται με ομοιοπολικό δεσμό η αζωτούχος βάση

Οι αζωτούχες βάσεις στο DNA είναι 4: Α,T, G , C

Η φωσφορική ομάδα

Ενεργοποιείστε το δραστικό

στο DNA πρόκειται για τη δεοξυριβόζη

Η φωσφορική ομάδα αποτελείται από ένα κεντρικό P που ενώνεται με απλούς δεσμούς με τα 3 από τα 4 οξυγόνα και με ένα διπλό δεσμό με το 4ο οξυγόνο. Εξαιτίας της φύσης αυτών των χημικών δεσμών υπάρχει ένα αρνητικό φορτίο στα οξυγόνα που φέρουν ελεύθερο δεσμό . Λόγω αυτού του αρνητικού φορτίου ο σκελετός του DNA εμφανίζεται αρνητικά φορτισμένος.

Η ένωση μεταξύ των νουκλεοτιδίων σε κάθε πολυ-νουκλεοτιδική αλυσίδα είναι το αποτέλεσμα μιας αντίδρασης συμπύκνωσης μεταξύ του C3 'του πρώτου νουκλεοτιδίου και του C5' του επόμενου στην σειρά. Έτσι προκύπτει ο 3'-5' φωσφοδιεστερικός δεσμός

Ενεργοποιήστε το διαδραστικό

3'-5' φωσφοδιεστερικός δεσμός

η κάθε πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα είναι το αποτέλεσμα της ένωσης πολλών νουκλεοτιδίων με 3'-5' φωσφοδιεστερικό δεσμό. Αυτό που διαφοροποιεί το κάθε νουκλεοτίδιο είναι η αζωτούχος βάση.